تیرویید
تیروئید (thyroid)
غدۀ درون‌ریزی[۱] در مهره‌داران[۲]، در قسمت جلوی نای[۳]، در ناحیه گردن[۴]. چندین هورمون[۵] ترشح می‌کند که مهم‌ترین آن‌ها هورمونی حاوی ید، با نام تیروکسین[۶]، است که باعث تحریک رشد و سوخت و ساز[۷]، و نیز موجب اعمال دیگری در بدن می‌شود. غدۀ تیروئید را غدۀ تنظیم‌کنندۀ میزان متابولیسم بدن می‌دانند. براثر فعالیت زیاد این غده، مثلاً در حالت پرکاری تیروئید[۸]، بیمار احساس گرما می‌کند و تعریقش بیشتر می‌شود. در ضمن، سرعت ضربان قلب بیمار زیاد، و فرد دچار اسهال و کاهش وزن می‌شود. به عکس، کم‌کاری تیروئید موجب میکسواِدِما[۹] یا ورم مخاطی پوست می‌شود که با علایمی نظیر حساسیت به سرما، یبوست، و افزایش وزن مشخص می‌شود. در اطفال، کم‌کاری تیروئید منجربه نوعی عقب‌افتادگی ذهنی[۱۰] با نام کِرتینیسم[۱۱] می‌شود.