جنگ بزرگ میهنی
جنگ بزرگ میهنی (۱۹۴۱ـ۱۹۴۵)(Great Patriotic War)
جنگ شوروی و آلمان در جنگ جهانی دوم. پس از تهاجم آلمان به شوروی در ژوئن ۱۹۴۱، سپاهیان شوروی عقب‌نشینی کردند و هم‌زمان به اجرای سیاست «زمین سوخته[۱]» و انتقال صنایع استراتژیکی به پشت کوه‌های اورال پرداختند. استالین در مسکو باقی ماند و نیروهای شوروی، که با سخنرانی‌های میهن‌پرستانۀ او تحریک به جنگیدن می‌شدند، به ضد حمله دست زدند. متفقین به‌رغم تلاش‌های آلمانی‌ها برای محاصرۀ بنادر مورمانسک[۲] و آرخانگل[۳]، تدارکات حیاتی را از طریق این بنادر به شوروی‌ها می‌رساندند. در ۱۹۴۲ آلمانی‌ها در تسخیر مسکو و لنینگراد ناکام ماندند و یورشی را به‌سمت رود ولگا و برای تصرف چاه‌های نفت باکو آغاز کردند. در اوت ۱۹۴۲ آلمانی‌ها به استالینگراد حمله کردند، ولی با مقاومت روس‌ها مواجه شده و متوقف شدند. در ژانویۀ ۱۹۴۳ بخش بزرگی از نیروهای آلمانی در استالینگراد به‌ناچار تسلیم شدند. ارتش سرخ به فرماندهی مارشال ژوکوف[۴]، آلمانی‌ها را به‌تدریج عقب راند و تا فوریۀ ۱۹۴۵ سربازان شوروی به مرز آلمان رسیدند. روس‌ها که در این جنگ تلفاتی عظیم (شامل ۲۰میلیون نفر کشته و میلیون‌ها تن زخمی) داده بودند، در آوریل ۱۹۴۵ وارد برلین شدند و در مه ۱۹۴۵ جنگ پایان یافت.