چلیپاییان
چَلیپاییان (Cruciferae)
نام خانوادۀ کلم[۱] (شببو)، شامل ۳۹۰ جنس[۲]، و ۳هزار گونه. در سراسر جهان یافت میشوند. از گیاهان این خانواده، جنس Brassica از لحاظ غذایی بااهمیتاند. انواع شاهی[۳] یا ترتیزک را برای طعمدادن به غذاها مصرف میکنند. گیاهان چندین جنس از این خانواده، گیاه هرزند و تعدادی را بهصورت زینتی پرورش میدهند. آلیسوم[۴]، اوبریتیا[۵]، خیری[۶] (Cheiranthus)، آتیزک بیابان[۷]، و شببو[۸] (Matthiola) از آن جملهاند. گل این گیاهان مشخصاً چهار گلبرگ[۹] و چهار کاسبرگ[۱۰] دارد و بهشکل صلیب است. تعداد پرچمها[۱۱] شش عدد است و تخمدان[۱۲] مرکزی این گل معمولاً بهشکل غلاف یا نیام[۱۳] درمیآید که دیوارهای طولی آن را به دو بخش تقسیم میکند. میوههای این گیاهان از لحاظ شکل متنوعاند. بعضی از گیاهان این خانواده تکدانه[۱۴]اند.