خشونت پرهیزی
خشونت‌پرهیزی (nonviolence)
(یا: ساتیاگراها) اصل یا آیین پرهیز از توسّل به خشونت. مهاتما گاندی[۱]، رهبر ملی هند، در واکنش به تلاش‌های حکومت ترانسوال[۲] برای اعمال تبعیض بر ضد هندی‌های مقیم افریقای جنوبی، در فاصلۀ ۱۹۰۷ تا ۱۹۱۴ به مبارزه بر اساس مقاومت منفی دست زد. او بعدها در خود هندوستان نیز از روش‌های خشونت‌پرهیزانه، ازجمله تحریم کالاهای انگلیسی و اعتصاب غذا، استفاده کرد. روش‌های خشونت‌پرهیزی، مقاومت منفی از قبیل نافرمانی مدنی، عدم همکاری، روزه‌داری، و تظاهرات غیر خشونت‌آمیز است، اما بر رویکردی سازنده برای غلبه‌یافتن بر مخالفان تأکید می‌کند. گاندی در این مبارزات از هوادارانش می‌خواست که فقط از روش‌های مسالمت‌آمیز اعتراض بهره گیرند، به مخالفان خود احترام بگذارند و جویای راه‌حل‌هایی باشند که برای همۀ افراد درگیر پذیرفتنی باشد. اخیراً، جنبش‌های صلح‌آمیز در حمایت از مردم‌سالاری در فیلیپین در ۱۹۸۶ به رهبری کوراسون آکینو[۳]، در میانمار به رهبری آئونگ سان سو کیی[۴]، و در اندونزی در ۱۹۹۸ به رهبری آمین رایس[۵] برپا شد. مارتین لوتر کینگ[۶] نیز در ایالات متحدۀ امریکا رهبری جنبشی صلح‌آمیز را در حمایت از حقوق مدنی رنگین‌پوستان بر عهده داشت. او در دسامبر ۱۹۵۵، تحریم قوانین جدا کردن صندلی‌های سیاه‌پوستان در اتوبوس‌ها را در مونتگمریِ[۷] آلاباما[۸] سازماندهی کرد. در ژوئن ۱۹۶۳، رهبری تظاهرات مسالمت‌جویانه‌ای در واشینگتن و در مارس ۱۹۶۵، رهبری راه‌پیمایی حمایت از حقوق مدنی از سِلما[۹] تا مونتگمری را به دست گرفت.