چارجو
چارْجو (Çärjew)
(نام سابق: آمُل، نام جدید: ترکمن‌آباد) مرکز استان لباب[۱]، در شرق ترکمنستان، نزدیک آمودریا[۲] و راه‌آهن سراسری ماورای خزر[۳]. در فاصلۀ ۱۰۰کیلومتری جنوب غربی بخارا[۴] واقع شده است و ۲۱۳,۵۰۰ نفر جمعیت دارد (۲۰۰۳). پس از عشق‌آباد، پایتخت، دومین شهر بزرگ ترکمنستان است. این شهر در قرون اول اسلامی چهارراه خراسان و ماوراءالنهر (فرارود) و بزرگ‌ترین معبر خراسان بزرگ بود و به‌سبب داشتن آب‌های روان و مزارع بزرگ از دیگر شهرهای خراسان و ماوراءالنهر متمایز بود. میان چارجو و سرزمین غزان، بیابان بزرگی با آبادی‌های اندک قرار داشت. با وجود این، چارجو همواره مرکز بزرگ کاروانی و تجاری، و محل مناسبی برای دادوستد بود. امیرتیمور در ۱۳۹۲م/۷۹۵ق این شهر را تصرف کرد. ظاهراً شهر پس از آن چارجو نامیده شد. روس‌ها در ۱۸۸۴م/۱۳۰۱ق این شهر را تصرف و آن را به راه‌آهن متصل کردند. چند سال بعد، در ۱۶کیلومتری این شهر، شهر جدید چارجو را به‌شیوۀ اروپایی در محلی به نام دیوانه‌باغ احداث کردند. نام این شهر در سال‌های حکومت شوروی به کاگانوویچسک تغییر یافت؛ با وجود این، جنبه‌های بومی قدیمی آن همچنان محفوظ مانده است. چارجو تا دهۀ ۱۹۷۰ از رودبندرهای مهم به‌شمار می‌رفت، اما انحراف آب آمودریا برای آبیاری از اهمیت آن به‌منزلۀ مرکز حمل‌ونقل کاسته است.