سال گذشته در مارینباد
سال گذشته در مارینباد (L\'année dernière á Marienbad)
فیلم‌نامه‌ای از آلن رُب گری‌یه، به فرانسوی، و فیلمی به همین نام با کارگردانی آلن رنه، ساخته‌شده در ۱۹۶۱. طرح کلی فیلم‌نامه چنین است: مردی ناشناس با زنی جوان در جایی شبیه هتلی مجلل و باشکوه با سبک معماری باروک و با تزئینات عظیم اما بی‌روح، که ممکن است مارینباد باشد یا نباشد، ملاقات می‌کند. مرد ناشناس به زن می‌گوید که سال گذشته او را با مردی در مارینباد دیده و آن دو به‌هم عشق ورزیده‌اند، و مرد به وعده‌گاهی بازگشته که آن زن تعیین کرده است و می‌خواهد وی را با خود ببرد. به‌تدریج داستانی که مردناشناس بازگو می‌کند، در زن عمیقاً تأثیر می‌گذارد. و هرچه پیش می‌رود منطقی‌تر و واقعی‌تر جلوه می‌کند، و سرانجام می‌پذیرد که تسلیم شود. هماهنگی و همکاری کم‌نظیر میان رب‌گری‌یه و رنه، هم در کلیات ساختاری و هم در جزئیات زیربنایی اثر، سبب خلق شاهکاری سینمایی شده است؛ فیلمی تأثیرگذار در خیزش موج نو در سینما و شاهکاری از مدلِ مُدرن رُمان ـ فیلم در تاریخ سینما. این فیلم - رمان، جایزۀ معتبر شیر طلاییِ جشنوارۀ ونیز را از آن خود کرده است (۱۹۶۱). سال گذشته در مارینباد فضا و زمانی سراپا ذهنی دارد و بر مدار پرسش از زمان می‌چرخد؛ پرسشی که سینما را به رمان مدرن پیوند می‌دهد و سینمای مدرن را از مفهوم کلاسیک زمان می‌گسلد. استعارۀ زمان در جای‌جای این اثر، چه فیلم‌نامه و چه فیلم که دقیقاً عین هم است، به‌چشم می‌خورد.