سینمای ایران، موج نو
موج نو سینمای ایران
حرکتی سازنده در عرصۀ سینمای ایران که از سال 1343 با فیلم خشت و آینه (ابراهیم گلستان) و بعدتر از سال ۱۳۴۸ش در تاریخ سینمای ایران پدید آمد. مسعود کیمیایی، داریوش مهرجویی، علی حاتمی و ناصر تقوایی بهترتیب با ساختن فیلمهای قیصر، گاو، حسن کچل، و آرامش در حضور دیگران موج نویی ایجاد کردند که فاصلهگرفتن از بازار فیلمفارسی هدف آن بود. دشواریهایی در مسیر این فیلمسازان قرار داشت که مهمترین آنها عدمحمایت تهیهکنندگان قدرتمند از فیلمسازان این «موج» بود. بسیاری از فیلمهای این «موج» از تیغ ممیزی ادارۀ سانسور نیز مصون نبود. سایر فیلمسازان «موج نو» بهرام بیضایی، امیر نادری، سهراب شهیدثالث، پرویز صیاد، پرویز کیمیاوی و خسرو هریتاش بودند، که در ۱۳۵۲ش از سندیکای هنرمندان فیلم ایرانی جدا شدند و کانون سینماگران پیشرو را تشکیل دادند. هدف اعلامشدۀ اعضای این کانون معرفی فرهنگ و خصوصیات ملی و پیشرفتهای هنری ایرانیان در خارج از مرزهای کشور بود. از سایر فیلمهای «موج نو» عبارتاند از آقای هالو (۱۳۴۹)، داش آکل (۱۳۵۰)، آدمک (۱۳۵۰)، خداحافظ رفیق (۱۳۵۰)، رگبار (۱۳۵۱)، صادق کرده (۱۳۵۱)، پستچی (۱۳۵۱)، خواستگار (۱۳۵۱)، نفرین (۱۳۵۲)، تنگنا (۱۳۵۲)، مغولها (۱۳۵۲)، غریبه و مه (۱۳۵۲)، یک اتفاق ساده (۱۳۵۲)، دایرۀ مینا (۱۳۵۳)، طبیعت بیجان (۱۳۵۳)، گوزنها (۱۳۵۴)، باغ سنگی (۱۳۵۴)، مرثیه (۱۳۵۴)، غزل (۱۳۵۵)، ملکوت (۱۳۵۷)، سوتهدلان (۱۳۵۶)، و بنبست (۱۳۵۷).