یوحنای اول (ح ۹۲۵ـ۹۷۶م)
یوحنای اول (ح ۹۲۵ـ۹۷۶م)(John I Tzimisces)
ملقب به زیمیسْکِس و به عربی شِمِشْقیق، امپراتور بیزانس[۱] (۹۶۹ـ۹۷۶م). با گسترش نفوذ بیزانس در منطقۀ بالکان و سوریه، و حفظ آرامش داخلی اعتبار و ثبات این امپراتوری را در دوران جانشینانش تأمین کرد. یوحنای اول از اشراف‌زادگان ارمنی[۲] بود و از طرف مادر با امپراتور نیکفوروس[۳] دوم خویشاوندی داشت و در کنار وی علیه اعراب در سوریه و کیلیکیا[۴] جنگید. یوحنا که از برکت این خدمت، فرمانده عالی نیروهای بیزانس در شرق شده بود، به فکر تصاحب تاج‌وتخت افتاد و با کمک همسر نیکفوروس امپراتور را به‌قتل رساند و جانشین وی شد. اسقف اعظم قسطنطنیه[۵]، یوحنا را واداشت از اقدام خود ابراز ندامت کند و بیوۀ امپراتور را نیز به دیری بفرستد و عاملان ترور را مجازات کند. یوحنا، با شکست بلغارها و روس‌ها[۶]، موقعیت امپراتوری بیزانس را مستحکم ساخت، به مرزهای شمالی و غربی امنیت بخشید، سپس به شرق روآورد، و با تصرف دمشق و دیگر شهرهای سوریه قصد داشت بیت‌المقدس (اورشلیم) را بازپس بگیرد که بر اثر بیماری حصبه درگذشت.