وایلدر، بیلی (۱۹۰۶ـ ۲۰۰۲)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۴ ژوئن ۲۰۲۱، ساعت ۱۰:۰۵ توسط Aeen (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

وایْلْدِر، بیلی (۱۹۰۶ـ ۲۰۰۲)(Wilder, Billy)

بیلی وایلدر
وايْلْدِر، بيلي

کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس امریکایی، زادۀ اتریش. در فیلم‌های او نوعی طنز تلخ و نگاه بدبینانه به جامعۀ‌ امریکا به‌چشم می‌خورد. ازجمله فیلم‌های اوست: غرامت مضاعف[۱] (۱۹۴۴) که از نخستین نمونه‌های فیلم ‌نُوار[۲] است؛ تعطیلات ازدست‌رفته[۳] ( ۱۹۴۵)، سانست بولوارد (بلوار سانست)[۴] (۱۹۵۰)، و کمدی‌های بعضی‌ها داغشو دوست دارن[۵] (۱۹۵۹) و آپارتمان[۶] (۱۹۶۰). بیلی وایلدر کارش را با فیلم‌نامه‌نویسی در آلمان آغاز کرد و نخستین فیلمش را در فرانسه ساخت. در ۱۹۳۴ به امریکا رفت و بر روی چند فیلم‌نامه برای ارنست لوبیچ[۷] کار کرد. نخستین فیلم او در هالیوود بزرگ و کوچک[۸] (۱۹۴۲) نام داشت؛ سپس همکارفیلم‌نامه‌نویس و کارگردان چند فیلم کلاسیک هالیوود بود و موقعیتش را در مقام استاد آثار کمدی و جدی تثبیت کرد. بیلی وایلدر دوبار جایزۀ اسکار بهترین کارگردانی و سه‌بار جایزۀ بهترین فیلم‌نامه را دریافت کرده است. برخی از فیلم‌های فراوان او عبارت‌اند از پنج قبر تا قاهره[۹] (۱۹۴۳)، تک‌خال در آستین[۱۰] (۱۹۵۱)، بازداشتگاه ۱۷[۱۱] (۱۹۵۳)، سابرینا[۱۲] (۱۹۵۴)، عشق در بعدازظهر[۱۳] (۱۹۵۷)، شاهد برای پی‌گرد[۱۴] (۱۹۵۷)، یک دو سه[۱۵] (۱۹۶۳)، و شیرینیِ شانسی[۱۶] (۱۹۶۶). در ۱۹۸۶ جایزۀ یک عمر فعالیت سینمایی از سوی مؤسسۀ فیلم امریکا[۱۷] و در ۱۹۸۷ جایزۀ یادمان اروینگ تالبرگ[۱۸] به او اعطا شده است.

 


  1. Double Indemnity
  2. film noir
  3. The Lost Weekend
  4. Sunset Boulevard
  5. Some Like It Hot
  6. The Apartment
  7. Ernst Lubitsch
  8. The Major and the Minor
  9. Five Graves to Cairo
  10. Witness for the Prosecution
  11. Stalag 17
  12. Sabrina
  13. Love in the Afternoon
  14. Witness for the Prosecution
  15. One, Two, Three
  16. The Fortune Cookie
  17. American Film Institute
  18. Irving Thalberg Memorial Award