عبدالرحیم خان خانان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۶ ژوئن ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۴۷ توسط Amir (بحث | مشارکت‌ها) (Amir صفحهٔ عبدالرحیم خا ن خانان را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به عبدالرحیم خان خانان منتقل کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

عَبدُالرّحیم‌خا‌ن‌خانان (لاهور ۹۶۴ـ دهلی ۱۰۳۶ق)
فرزند بیرام‌خان‌، دولتمرد و شاعر شبه‌قاره. نیاهای او از طایفۀ بهارلو از قراقویونلو بودند. پس از به‌قتل رسیدن پدرش (۹۶۸ق) در سایۀ سرپرستی اکبرشاه بزرگ شد. در فتح گجرات، از اکبر منصب و لقب خان خانان گرفت. سپس سند و دکن را گشود. در روزگار جهانگیر، احمدنگرِ دکن را پس گرفت. زبان‌های فارسی، عربی، ترکی، هندی، سانسکریت و پرتغالی را خوب می‌دانست. به چهار زبان نخست شعر می‌گفت و رحیم تخلص می‌کرد. از او آثاری به زبان‌های سانسکریت و هندی و نیز اشعاری فارسی به‌جا مانده است. از مشوقان شاعران و ادیبان و هنرمندان بود و بسیاری از شاعران نیمۀ دوم قرن ۱۰ و اوایل قرن ۱۱ق، را که از ایران به هند کوچیدند نواخت. کتابخانۀ بزرگی نیز داشت. شهرت وی در روزگارش، به ایران و برخی کشورهای آسیایی نیز رسیده بود. واقعات بابری را در ۹۹۷/۹۹۸ق، با نام تجار‌ب‌الملوک از ترکی جغتایی به فارسی ترجمه کرد که به نام‌های بابرنامه، فتوحات بابری، واقعات و تِزوک بابری نیز مشهور است (بمبئی، ۱۳۰۸ق). این اثر، که دقیق‌ترین ترجمۀ فارسی واقعات بابری است، مأخذ ترجمه‌های اروپایی قرار گرفته است، ازجمله ترجمۀ انگلیسی خانم بوریج (۱۹۱۲ـ۱۹۲۱ در چهار رساله).