الغ بیگ
اُلُغ‌بیگ (۷۹۶ـ۸۵۳ق)
(محمد طَوَقای/طرغای/ ترقای) امیرزاده و سپس پادشاه سلسلۀ تیموریان (حک: ۸۵۰ـ۸۵۳ق)، پسر شاهرخ و نوۀ امیرتیمور گورکانی. ملک خانیم، همسر تیمور، تربیتش را در کودکی برعهده داشت و وی را همراه چند نوۀ دیگر به اردوی سلطانی در آسیای صغیر، آذربایجان و شهرهای دیگر برد. الغ‌بیگ در زمان فرمانروایی پدر، حکمران ترکستان و ماوراءالنهر شد. او گرچه در لشکرکشی شهرت چندانی ندارد، در یورش به کابل، هند و برخی لشکرکشی‌های دیگر با جد خود تیمور همراه بود. الغ‌بیگِ علم‌دوست و هنرپرور، در دوران کامروایی و آرامش طولانی خود، موفق به فراخواندن ریاضی‌دانان، عالمان هندسه، هیئت و نجوم، هنرمندان، شاعران، و عارفان بسیار به سمرقند شد. خود نیز در این مدت به آموختن فقه و اصول، معانی و بیان، ریاضی، هیئت و نجوم پرداخت. گفته‌اند که الغ‌بیگ در مدت شش ماه حافظ کل قرآن شد. در ۸۲۳ق در شمال شرقی سمرقند، جایی که اکنون پشتۀ کوهک نام دارد، رصدخانۀ عظیم سمرقند را برپا کرد و با کمک فضلای نام‌آور دستگاه خود، ازجمله غیاث‌الدین جمشید کاشانی، قاضی‌زادۀ رومی، معین‌الدین کاشانی و علاء‌الدین قوشچی (شاگرد محبوب الغ‌بیگ) در ۸۴۱ق زیج مقبول و مشهور جدید خانی یا گورکانی، موسوم به الغ‌بیگ (الغی) را تدوین کرد. الغ‌بیگ تألیفی نیز در مورد تاریخ خاندان فرزندان چهارگانۀ چنگیز به نام اُلوس اربعۀ چنگیزی داشت که نسخه‌ای از آن برجا نمانده است. الغ‌بیگ به دستور پسرش عبداللطیف کشته شد.