چهره آزاد، رقیه (تهران ۱۲۸۶ـ۱۳۷۳ش)
| رقیه چهره‌آزاد | |
|---|---|
| زادروز |
تهران ۱۲۸۶ش |
| درگذشت | ۱۳۷۳ش |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | بازیگر سینما، تلویزیون و تئاتر |
| آثار | پریچهر (۱۳۳۰)، طلای سفید (۱۳۴۱)، رگبار (۱۳۵۱)، هزاردستان (۱۳۵۸ـ۱۳۶۷)، سوته‌دلان (۱۳۵۶) و مادر (۱۳۶۸) |
| گروه مقاله | سینما |
| خویشاوندان سرشناس | افسانه چهره‌آزاد (نوه) |
| جوایز و افتخارات | سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن از هشتمین جشنواره فیلم فجر برای فیلم مادر (۱۳۶۸) |
رقیه چهره‌آزاد (تهران 1282ش- تهران 1373ش)
(نام اصلی: رقیه فخرالملوک توکلی) بازیگر ایرانی سینما، تلویزیون و تئاتر. فعاليت خود را در تئاتر با نمايش «تأثير زن در جامعه» و اولين كار سينمايی‌اش را با فيلم «طوفان زندگی» آغاز كرد. او از سال 1354 به بعد نیز در سریال‌هایی چون مرد اول، تخت ابونصر، هزاردستان، بهشت کوچک، این خانه دور است و آرایشگاه زیبا حضور داشته است. چهره‌آزاد با تأسيس جامعه‌ی باربد در سال 1305 به همكاری با اسماعیل مهرتاش، حالتی، دريابيگی، بهشتی، قنبری، ژاله علو و شهلا رياحی پرداخت. با تأسيس تئاتر نكيسا در سال 1309 همكاری خود را با محمود ظهيرالدينی، خيرخواه، گرمسيری، بهرامی، اتحاديه، مريم نوری، مهين دفتری و صبری ادامه داد و در تئاترهایی چون عدالت، خان تاتار، اپرت لیلی و مجنون (از محمدجواد تربتی)، عشاق و بقیه‌ی غریبه‌ها، خانه‌ی برناردا آلبا (اثر فدریکو گارسیا لورکا)، دشمن مردم (اثر هنریک ایبسن)، سلطان مار (بهرام بیضایی)، روسری قرمز، قائم‌مقام، و فرفره‌ها بازی کرد. او همچنین در سال ۱۳۴۴ در نخستین نمایش پهلوان اکبر می‌میرد در تالار بیست‌وپنج شهریور نقش مادر را بازی کرده است.
چهره‌آزاد ديپلم افتخار انجمن دوستداران تئاتر را به مناسبت روز جهانی تئاتر در سال 1341 دريافت كرد و سيمرغ بلورين و ديپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اصلی زنِ هشتمين جشنواره‌ی فيلم فجر (1368- برای فيلم مادر) را نيز از آن خود ساخت. او بیستمین بازیگر برگزیده‌ی زن تاریخ سینمای ایران (مشترکا با صدیقه سامی‌نژاد و یاسمین آرامی) از دید منتقدان کتاب سال فیلم 1379 بوده و در جشنواره‌ی سینمایی میلاد کوثر (1376) نیز به پاس حضورش در فیلم مادر مورد تقدیر قرار گرفته است.
افسانه چهره‌آزاد (بازیگر) نوۀ اوست.
گزیده‌ی آثار سینمایی: طوفان زندگی (علی دریابیگی- ۱۳۲۷)؛ دستکش سفید (پرویز خطیبی- ۱۳۳۰)؛ فرشته‌ی وحشی (مهدی رئیس‌فیروز- ۱۳۳۸)؛ کی به کیه؟ (رضا کریمی- ۱۳۳۹)؛ دختر همسایه (پرویز خطیبی- ۱۳۴۰)؛ آهنگ دهکده (مجید محسنی- ۱۳۴۰)؛ طلای سفید (جمشید شیبانی- ۱۳۴۱)؛ مسافری از بهشت (نصرت‌الله وحدت- ۱۳۴۲)؛ عروس فرنگی (نصرت‌الله وحدت- ۱۳۴3)؛ مرخصی اجباری (رضا کریمی- ۱۳۴۴)؛ آقای هالو (داریوش مهرجویی- ۱۳۴۹)؛ رگبار (بهرام بیضایی- ۱۳۵۱)؛ سوته‌دلان (علی حاتمی- ۱۳۵۶)؛ زنده‌باد… (خسرو سینایی- ۱۳۵۸)؛ مادر (علی حاتمی- ۱۳۶۸)؛ عروس (بهروز افخمی- ۱۳۶۹)؛ دلشدگان (علی حاتمی- ۱۳۷۰)؛ الو! الو! من جوجوام! (مرضیه برومند- ۱۳۷۲)؛ زمین آسمانی (محمدعلی نجفی- ۱۳۷۳).
برخی از مجموعه‌های تلویزیونی: تخت ابوالنصر (مرتضی علوی- 1354)؛ مرد اول (پرویز کاردان- 1355)؛ هزاردستان (علی حاتمی- 1366)؛ آرایشگاه زیبا (مرضیه برومند- 1369)؛ مزد ترس (حمید تمجیدی- 1371)؛ خانواده حمزه‌علی خان (محمدباقر خسروی- 1372).