مرگ یزدگرد
مرگ یزدگرد
عنوان نمایش‌نامه، نمایش و همچنین فیلمی از بهرام بیضایی. نمایش‌نامه از اواخر دهۀ 1350 تاکنون توسط ناشران مختلف چاپ شده و نخستین بار از یکم مهر تا بیستم آبان ۱۳۵۸ توسط خود بیضایی با عواملی که در فیلم هم با تغییرات مختصری حضور داشتند در تئاتر شهر روی صحنه رفت.
ساختار نمایشی و گفت‌وگوهای طولانی از مشخصه‌های فیلم است. ماجرای فیلم ـ نمایش، دربارۀ یزدگرد سوم و گریختن او به مرو و پنهان شدنش در آسیابی است، که یکی از روایت‌ها آن است که به دست صاحب همان آسیابان کشته شده است. ساختار روایتی فیلم ـ نمایش به تأسی از فیلم راشومون (آکیرا کوروساوا، 1950) پر پیچ‌و‌خم و تودرتو است، و هر راوی روایت دیگری را دربارۀ کشته شدن یزدگرد نقض یا تکمیل می‌کند.
مرگ یزدگرد از فیلم‌های توقیف شدۀ بیضایی (ساخت 1361) است که هیچ‌گاه به نمایش عمومی درنیامد. با این حال چندین‌بار به وسیلۀ صدا و سیمای جمهوری اسلامی به صورت سانسور شده پخش شده است.
عوامل فیلم
نویسنده، کارگردان، تهیه‌کننده و تدوینگر: بهرام بیضایی
دستیار کارگردان: واروژ کریم‌مسیحی
آهنگساز: بابک بیات
مدیر فیلم‌برداری: مهرداد فخیمی
چهره‌پرداز (نمایش): فرهنگ معیری
چهره‌پردازان (فیلم): جلال معیریان، عبدالله اسکندری
صدابرداران: احمد امیری، بهمن حیدری
طراح لباس: ایرج رامین‌فر
بازیگران: سوسن تسلیمی؛ مهدی هاشمی؛ یاسمن آرامی؛ امین تارخ؛ محمود بهروزیان؛ کریم اکبری؛ یعقوب شکوری (فقط در نمایش)؛ علیرضا خمسه (فقط در فیلم)