میرزا رضا خان مؤیدالسلطنه
میرزا رضا خان مؤیدالسلطنه
دولتمرد دورۀ قاجار، پسر حاج میرزا حسین خان گرانمایه سرابی. در رشتۀ حقوق از پاریس مدرک دکترا اخذ کرد. در زمان مأموریت فرخ خان کاشانی در 1273ق، نایب سفارت ایران در پاریس بود. مؤیدالسلطنه از تحصیل کرده های نظامی زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار بوده که در اروپا تحصیل کرده است. پدرش حاج میرزا حسین خان گرانمایه در بین مردم معروف بوده به حاج میرزا حسین خان سرابی. اما در واقع، از اهالی ارشق (دهستانی در شهرستان مشکین شهر) بوده است. و مؤیدالسلطنه که در آلمان سمت وزیر مختاری ایران را داشته، آن جا به تقلید از آلمان ها خودش را با لقب "فن ارشق" معرفی می کرده است. پس از اتمام تحصیلاتش، و در زمان بازگشت به ایران، مدتی در اسلامبول نزد حاج میرزا حسین خان مشیرالدوله (ملقب به مشیرالدوله و سپهسالار)، سفیر کبیر ایران، به سر برد و وقتی مشیرالدوله در 1288ق به منصب سپهسالاری و صدارت رسید، او را به درجۀ سرتیپی ارتقا داد و برایش سمت آجودان صدارت را تعیین کرد. از این رو، در 1290ق، در سفر اول ناصرالدین شاه به اروپا، به عنوان صدراعظم و آجودان حضور از همراهان شاه بود و تا مدتی مردم او را با عنوان "آجودان سپهسالار" نام می بردند.
در 1298ق که پدرش از دستگاه حاج میرزا حسین خان سپهسالار بیرون رانده شد، میرزا علی خان امین الدوله (ملقب به امین الملک) پسرش را به رغم این که تحصیلاتش در نظام بود، جزو عمله خلوت شاهی در خدمت دربار وارد کرد. میرزا رضا خان مؤیدالسلطنه در 1303ق به سمت سفیر ایران در آلمان انتخاب و رهسپار برلن شد. او اولین نمایندۀ سیاسی و وزیر مختار ایران در آلمان و برون شویک، نخستین وزیر مختار آلمان در ایران بودند. سفارت میرزا رضا خان گرانمایه در آلمان تا 1309ق ادامه یافت و در آن سال، او ملقب شد به مؤیدالسلطنه.
در 1324ق که نظام نامۀ اساسی (قانون اساسی) در حضور نماینده های تام الاختیار دولت در مجلس مورد بحث قرار گرفت، یکی از آن نماینده ها
میرزا رضا خان مؤیدالسلطنه بود. او برای وزارت دادگستری انتخاب، و وزیر دادگستری شد.