پنجاب (هند)
پَنْجاب (هِند)
| پنجاب (هند) | |
|---|---|
| نام فارسی | پنجاب |
| کشور | هند |
| موقعیت | شمال غربی هند، هم مرز پاکستان |
| مرکز | چندیگره |
| شهرهای مهم | آمریتسار، جلندهر، فریدکوت و لودیانا |
| جمعیت | ۲۴,۴۷۵,۰۰۰ نفر جمعیت (۲۰۰۱) |
| مساحت(کیلومتر مربع) | ۵۰۳۶۲ |
| تولیدات و صنایع مهم | تولید پارچه و چرخ خیاطی، کشت گندم، برنج، شکر، ذرت، ارزن، جو، و پنبه |
ایالتی در شمال غربی هند، هم‌مرز پاکستان، با ۵۰,۳۶۲ کیلومتر مربع مساحت و ۲۴,۴۷۵,۰۰۰ نفر جمعیت (۲۰۰۱). مرکز آن چندیگره[۱] و بزرگ‌ترین شهر آن آمریتسار[۲] است. تولید پارچه و چرخ خیاطی، کشت گندم، برنج، شکر، ذرت، ارزن، جو، و پنبه در این ایالت رواج دارد. رودهای ساتلج[۳] و بئاس[۴]، ریزابه‌های سِند[۵]، در جلگه‌ای آبرفتی[۶] با شیب ملایم جریان دارند که بخش عمدۀ ایالت را تشکیل می‌دهد. پنجاب ناحیه‌ای عمدتاً کشاورزی است که غلات از طریق کشت آبی در آن پرورش می‌یابد. ویرانه‌هایی از تمدن درۀ سِند[۷] (۱۶۰۰ـ۲۵۰۰پ‌م) در پنجاب برجا مانده است. شهرهای مهم آن عبارت‌اند از آمریتسار، جلندهر[۸]، فریدکوت[۹]، و لودیانا[۱۰]. زبان اصلی این ایالت پنجابی[۱۱] و ادیان عمدۀ آن سیک[۱۲] و هندو است. ناآرامی‌های ۱۹۱۹ به شورش‌های پنجاب (معروف به کشتار آمریتسار[۱۳]) انجامید. ایالت کنونی با تقسیم هند در ۱۹۴۷ تشکیل شد. پنجاب هند[۱۴] بعدها به سه منطقه تقسیم شد: هیماچال پرادش[۱۵]، پاتیالا و اتحادیه ایالت‌های پنجاب شرقی[۱۶]، و ایالت پنجاب شرقی[۱۷]. در ۱۹۵۶، دو ایالت اخیر ادغام شدند و پنجاب هند را تشکیل دادند، که در ۱۹۶۶ براساس خطوط زبانی به سه ایالت هیماچال پرداش و هاریانا[۱۸] با اکثریت جمعیت هند، و ایالت پنجاب تشکیل شد، که ۶۰ درصد از جمعیت آن سیک‌های پنجابی زبان‌اند. مرکز ایالت‌های هریانا و پنجاب شهر چندیگره است.