شیخ محمد رضا تنکابنی

شیخ محمد رضا تنکابنی;
زادروز	تنکابن 1282ق;
درگذشت	تهران 1385ق
ملیت	ایرانی
تحصیلات و محل تحصیل	تحصیل علوم دینی در مدرسه علمیه
شغل و تخصص اصلی	فقیه و مجتهد شیعی
شغل و تخصص های دیگر	تدریس خارج فقه و اصول و ترویج دینی
آثار	آثاری در فقه و اصول
گروه مقاله	تاریخ ایران
خویشاوندان سرشناس	شیخ محمدواعظ تنکابنی (پدر)- آیت الله حاج شیخ محمد حسین تنکابنی (برادر)- علی فلسفی (فرزند)
جوایز و افتخارات	از علما و مجتهدان بزرگ تهران

شیخ محمد رضا تنکابنی (تنکابن 1282- تهران 1385ق)

فقیه و مجتهد شیعی، فرزند شیخ محمدواعظ تنکابنی. در روستای «دریا پشته» در نزدیکی رامسر در خانواده‌ای روحانی متولد شد. در چهار سالگی پدر، و مدت کوتاهی پس از آن نیز مادرش را از دست داد و تحت سرپرستی عمه‌اش قرار گرفت. به رسم آن زمان، در مکتب‌خانه خواندن و نوشتن، و قرائت قرآن و ادعیه را آموخت. سپس در ۱۲۹۱ق، برای فراگیری علوم دینی در یکی از مدارس علمیه مشغول تحصیل شد و تحصیلات علوم دینی را پی گرفت. در ۱۳۰۱ق به همراه برادرش آیت الله حاج شیخ محمد حسین تنکابنی عازم قزوین شد و تحصیلاتش را آن‌جا ادامه داد. حدود ۱۳۰۳ق برای تکمیل تحصیلات به اتفاق برادرش به نجف مهاجرت کرد و در بزرگ‌ترین مرکز علمی شیعه درس خواند و حدود بیست سال از محضر اساتید و علمای سرشناس بسیاری همچون آیت‌الله میرزا حبیب‌الله رشتی، آیت‌الله ملامحمدکاظم خراسانی، علامه طباطبایی یزدی، و ملاعلی نهاوندی بهره‌مند و مجتهد جامع‌الشرایط شد.

آیت‌الله تنکابنی پس از سال‌ها تلاش مستمر در کسب علم و فضیلت، و دریافت اجازه اجتهاد از آخوند خراسانی و دیگران، در ۱۳۱۹ق عازم تهران و ساکن این شهر شد. او در مدرسۀ فیلسوف‌الدوله به‌ تدریس خارج فقه و اصول و ترویج دینی پرداخت. او از علما و مجتهدان بزرگ تهران به‌ شمار می‌رفت. اواخر سال ورود به تهران، با دختر مرحوم آقا ابوالحسن تاجر اصفهانی ازدواج کرد که ثمره‌‌اش شش پسر و یک دختر بود. حاصل ازدواج دومش با دختر مرحوم آیت‌الله آقا سید عبدالکریم لاهیجی، یک پسر و دو دختر بود. او یکی از چهار روحانی بزرگی بود که در دورۀ اعمال فشار بر عالمان دینی و محدودیت پوشش روحانی، به دلیل داشتن اجازۀ اجتهاد، در تهران مجاز به استفاده علنی از کسوت روحانیت بود.

آیت‌الله تنکابنی سرانجام در روز عید غدیر ۱۳۸۵ق (۲۱ فروردین ۱۳۴۵ش) در 103 سالگی، در تهران درگذشت. او وصیت کرده بود که پیکرش در نجف اشرف مدفون شود. به‌رغم محدودیت‌های دولتی، نخست در تهران مراسم تشییع جنازه‌اش برگزار شد. آن‌گاه، پیکرش توسط فرزندش علی فلسفی به کربلا انتقال یافت و در وادی‌السلام به خاک سپرده شد.

در فقه و اصول، آثاری از وی به جا مانده است.