میرزا محمد حسین مستوفی

میرزا محمد حسین مستوفی (1236- 1321ق)

(معروف به بچه، به مفهوم غلام بچه) مستوفی هرات. در کودکی از غلام بچه‌های کامران میرزا - حاکم هرات و پسر شاه محمود سدوزایی پادشاه افغانستان - بود. در 1272ق که سلطان مراد میرزا حسام‌السلطنه مأمور فتح هرات شد، میرزا محمد حسین مستوفی و دیگر رؤسای اهل تشیع هرات، شرایط فتح هرات را برای دولت ایران مهیا کردند و هرات که مدتی از ایران جدا شده بود، به سادگی فتح و دوباره جزو خاک ایران شد. اما بعد، ناصرالدین شاه و صدراعظم معاهدۀ پاریس را امضا کردند که تمام بندهایش به ضرر ایران بود. سپس، حسام‌السلطنه به ناچار تمام لشکرش را از هرات به مشهد بازگرداند و رؤسای تشیع و از جمله میرزا محمد حسین مستوفی از ترس کشته شدن، همراه با حسام السلطنه به ایران آمدند و دیگر هم بازنگشتند. دولت ایران برای میرزا محمد حسین مستوفی مواجب و مستمری تعیین کرد. او مدتی هم پیشکار دارایی خراسان بود و در آن خطه معروف شد.

میرزا محمد حسین مستوفی سرانجام در 85 سالگی در مشهد درگذشت.