مکاترونیک
مکاترونیک Mechatronics
عنوانی برای یکی از علوم مهندسی جدید. واژهی مکاترونیک برگرفته از دو کلمه مکانیک و الکترونیک است و مهندسی مکاترونیک نیز، ترکیبی از علوم مهندسی مکانیک، الکترونیک و کامپیوتر است. همچنین، مهندسی مکاترونیک زمینههای علمی دیگری- از جمله ارتباطات از راه دور، مهندسی سیستمها، فناوری رایانه و کنترل و ابزار دقیق را نیز شامل میشود.
واژهی مکاترونیک اولینبار در سال ۱۹۶۹ میلادی توسط یک مهندس ژاپنی به نام تسورو موری ابداع شد که به عنوان جایگزینی برای واژهی «سیستمهای الکترومکانیکی» شناخته شد. البته در برخی موارد، مهندسی کنترل و اتوماسیون نیز با این واژه مورد خطاب قرار میگیرند.
تلفیق علوم مختلف در دهههای اخیر توانسته راهحلهای جدیدی به منظور رفع چالشهای موجود در زمینه های مختلف ارائه نماید؛ لذا شکلگیری این شاخهی جدید از علوم مهندسی، به کمک افزودن هوش به سیستمها، موجب افزایش کارایی، دقت، سرعت و قابلیت اطمینانبخشی و همچنین، کاهش هزینهها شده است. افزون بر این موارد، بهبود کنترل متغیرهای وابسته به یک سیستم و ایجاد توانایی تصمیمگیری برای یک سامانه را میتوان از دیگر ویژگیهای مثبت یک سیستم مکاترونیکی برشمرد. در نتیجه، این علم امروزه به عنوان یک شاخص بسیار مهم در پیشرفت صنایع گوناگون شناخته میشود.
ساختارهای برگرفته از علم مکاترونیک به طور گستردهای در زندگی ما مشهود هستند که به طور مثال، میتوان به اجزای هوشمند به کار رفته در یک خودرو (مانند یاتاقانهای مغناطیسیِ بدون تماس)، وسایل نقلیه هدایت خودکار، روباتها، دستگاههای پردازش تصویر و صدا (مانند اپراتورهای صدا و دستگاه فوکوس خودکار)، دستگاههای اندازهگیری هوشمند (مانند کالیبراسیون)، تست حسگرها، لوازم خانگی (مانند ماشینهای ظرفشویی و لباسشویی) و دستگاههایی در زمینهی پزشکی (مانند پروبهای اولتراسونیک و دستگاههای آرتروسکوپی) اشاره نمود.