پیر براسور

پیر براسور (پاریس 22 دسامبر 1905- برونیکو 14 اوت 1972م) Pierre Brasseur

(نام زمان تولد: پیر آلبر اسپیناسه) بازیگر فرانسوی. پدر و مادرش بازیگر بودند. در کنسرواتوار پاریس نزد هری بور آموزش بازیگری دید. در پانزده سالگی برای نخستین بار روی صحنه رفت و در بیست سالگی در نخستین فیلمش ظاهر شد. با این حال در سال ۱۹۳۸ بود که با ایفای نقش در بندر مه‌آلود مارسل کارنه به چهره‌ای بارز در سینمای فرانسه بدل شد. براسور بازیگری با حضور مسلط و عالی در بیان طنز و کنایه بود و در بیش‌تر از 80 فیلم در انواع نقش‌ها بازی کرد. بهترین شخصیت‌پردازی‌های او در فیلم‌هایی با فیلم‌نامه‌های ژاک پرور دیده می‌شود. وی همچنین شاعر بود و چندین نمایش‌نامه و یک خودسرگذشت‌نامه (۱۹۷۳) نوشت. پسرش، کلود، نیز از بهترین بازیگران فرانسه در دهه‌های 1960 و 1970 و اوائل دهۀ 1980م بود.

براسور عملاً در هر تحول مهم سینمای فرانسۀ پس از ۱۹۲۰ سهیم بود. در دهۀ ۱۹۲۰ با آوانگاردهای پاریسی همراه بود و سپس در محصولات مشترک آلمانی-فرانسوی اوایل دهه ۱۹۳۰، نخستین نقش‌های مهمش را بازی کرد. بهترین نقش‌هایش در دورۀ رواج رئالیسم شاعرانه شکل گرفتند و از دهۀ بی‌رمق ۱۹۵۰م سربلند گذر کرد، تا این که در دههٔ ۱۹۶۰ و در سینمایی متکی به کارگردانان، چندان جایی برای خود نیافت. در دهۀ ۱۹۲۰ کمدین جوان جذابی بود که با محافل روشنفکری و هنری آشنا شد. در ۱۹۲۴ با ژان کوکتو کار کرد و با گروه سوررئالیست‌ها، آندره برتون، پل الوآر، بنجامین پره و دیگران ارتباط یافت و برای نشریۀ انقلاب سوررئالیستی اشعار و متون ادبی می‌نوشت و روی چندین نمایشنامه و فیلمنامه کار کرد. سپس در کمپانی بزرگ آلمانی اوفا به کار گرفته شد و خود را به عنوان کمدین، در یک‌رشته هجویه‌های رمانتیک، تثبیت کرد و حتی دیدار کوتاهی هم از هالیوود داشت. در بازگشت به فرانسه در فیلم‌های کم‌اهمیتی ظاهر شد که تعداد زیادی از آنها کمدی‌های عامه‌پسند بودند. در همین دوره با پرور آشنا شد و مقابل ژان گابن در بندر مه‌آلود توان خود را در شخصیت‌پردازی‌های ظریف و پیچیده نشان داد؛ با این‌حال به ایفای نقش عیاشِ دون ژوان‌مآبِ بدبین ادامه داد و تخصص در این زمینه را از ژول بری که کم‌کم یا به سن می‌گذاشت تحویل گرفت. در طی جنگ جهانی دوم از این چهره فاصله گرفت و از جمله برای ژان گرمییون در روشنایی تابستان نقش رولان میلار، نقاش تباه‌شده‌ای را ایفا کرد و بدین ترتیب فروپاشی کارنامۀ یک هنرمند را نشان داد. سپس بزرگ‌ترین نقش خود را به دست آورد؛ بازیگر تئاتر قرن نوزدهمی فردریک لومتر در فیلم بچه‌های بهشت که اوج بازیگری او به عنوان کمدین و همچنین ژان لویی بارو به عنوان استاد پانتومیم بود. او که مجبور بود در نقش فردریک لماتر نقش‌های دیگری چون «اتللو» را هم بیافریند، شخصیتی حساب‌شده و پیچیده را در این فیلم آفرید. براسور پس از جنگ بیش‌تر به کار تئاتر مشغول بود و گاه در فیلم‌ها هم بازی می‌کرد. پس از موفقیت نقش «ژوژوه»ی شوخ و رقت‌انگیز در دروازه‌های پاریس (ساختۀ رنه کلر) به نقش‌های فرعی روی آورد. اگرچه در سه فیلم از ژرژ فرانژو حضوری درخشان داشت، فعالیت تئاتری‌اش برجسته‌تر بود و بازی‌اش در اجرای پاریسی بازگشت به خانۀ هارولد پینتر (1966م) بسیار ستایش شد.

---