سفر به قطب جنوب و دور دنیا
سفر به قطب جنوب و دور دنیا (Voyage towards the South Pole and round the World)
پویش‌نامۀ مشهور جیمز کوک، به زبان انگلیسی، منتشرشده در ۱۷۷۷. کوک در این اثر بسیار مهم داستان سفر خود را برای اثبات فرضیۀ وجود قاره‌ای در جنوب به درخواست لُرد ساندویچ، فرمانروای جزیرۀ ادمیرلتی انگلستان، شرح می‌دهد. در این سفر کوک و همراهانش برای نخستین‌بار از دایرۀ قطبی جنوبگان گذشتند، اما چون با توده‌های یخ برخورد کردند، به نیوزیلند رفتند. در سفر دوم، کوک و همراهان از این هم پیش‌تر رفتند و جورجیای جدید و سرزمین ساندویچ را کشف کردند. پس از درگذشت کوک، یادداشت‌های او دربارۀ سومین سفر اکتشافی‌اش با عنوان سفر به اقیانوس آرام در ۱۷۸۴ به‌چاپ رسید که شرحی است از سفری دورودراز به قطب جنوب، از آن‌جا به آلاسکا، عبور از تنگۀ برینگ، و سرانجام بازگشت از همان راه و رسیدن به هاوایی و بازگشتن به انگلستان در امتداد سواحل آسیا. دو تن دیگر از همراهان کوک در این سفر نیز دست به نگارش سفرنامه‌هایی زدند. شرح‌های این پدر و پسر آلمانی، به‌ترتیب یوهان راینهولد فورستر گیاه‌شناس (مشاهدات. راینهولد فورستر در طول سفری به دور دنیا)، و گئورگ آدام فورستر، که در آن زمان ۱۷سال داشت (سفر به دور دنیا بر کشتی سلطنتی بریتانیایی «روزولوشن» به فرماندهی کاپیتان کوک در سال‌های ۱۷۷۲ـ۱۷۷۵) تکمله‌هایی بر شرح کوک به‌شمار می‌‌روند.