کاپولا، فرانسیس (۱۹۳۹)

فرانسیس کاپولا Francis Coppola
زادروز	1939م
ملیت	امریکایی
شغل و تخصص اصلی	کارگردان و فیلم‌نامه‌نویس
آثار	پدرخوانده 1 و 2 و 3
گروه مقاله	سینما
خویشاوندان سرشناس	سوفیا کاپولا (دختر)، رومن کاپولا (پسر)، آگوست کاپولا (برادر)، تالیا شایر (خواهر)، نیکلاس کیج (برادرزاده)
جوایز و افتخارات	دریافت هفت جایزۀ اسکار (برای پدرخوانده ۲)، برندۀ جایزۀ اسکار بهترین فیلم‌نامه (برای نوشتن فیلم‌نامۀ پاتون)

فرانسیس کاپولا

کاپولا، فرانسیس فورد (۱۹۳۹)(Coppola, Francis Ford)
کارگردان، تهیه‌کننده و فیلم‌نامه‌نویس امریکایی. نام او با سه‌گانه‌ی پدرخوانده گره خورده و او را به یکی از مهم‌ترین کارگردانان معاصر جهان تبدیل کرده است. در دیترویت در خانواده‌ای فرهنگی با پیشینه‌ی ایتالیایی به دنیا آمد. پدرش کارمین کاپولا فلوت‌نوازی برجسته بود؛ برادر بزرگ‌ترش آگوست کاپولا به نویسنده و منتقد سینمایی مشهوری بدل شد و خواهر کوچک‌ترش تالیا شایر بازیگری سرشناس است. به دلیل استخدام پدرش در ارکستر سمفونی ان‌بی‌سی، همراه خانواده به نیویورک مهاجرت کرد و باقی دوران کودکی را در آن شهر گذراند. ابتلا به بیماری فلج اطفال، موجب شد بخش اعظم این دوران را در بستر بگذراند. در این دوران، خود را با تخیل و داستان‌آفرینی سرگرم می‌کرد و برای خود تئاترهای عروسکی می‌ساخت. پس از اتمام تحصیلات مقدماتی و عوض کردن مدرسه‌های متعدد، به کالج هوفسترا رفت و در این مکان بورسیه‌ای برای نمایشنامه‌نویسی دریافت نمود. جایزه‌ای که او را ترغیب کرد تا علیرغم اصرار پدرش به تحصیل در رشته‌ی مهندسی، به طور جدی وارد کارزار هنر شود. بعد از تحصیل کارشناسی، برای مقطع کارشناسی ارشد سینما به دانشگاه یوسی‌ال‌ای رفت و در آن‌جا دو فیلم کوتاه تجربی ساخت. وقتی به عنوان دستیار کارگردان در پروژه‌ای مشغول به کار بود، تهیه‌کننده با دیدن پشتکار و مهارت او پیشنهاد داد تا از باقی‌مانده‌ی بودجه‌ی آن فیلم، مبلغی را برای کاپولا درنظر بگیرد تا او اولین فیلم رسمی خود را بسازد. با موافقت کاپولا اولین فیلم بلند سینمایی او با عنوان دیمنشیا 13 در ژانر ترسناک با مبلغی اندک در سیزده روز ساخته شد. علیرغم موفقیت‌هایی در زمینه‌ی فیلمنامه‌نویسی، همچنان ناشناخته بود تا این‌که با ساخت فیلم تو دیگر پسر بزرگی هستی که به عنوان پایان‌نامه‌ی مقطع ارشدش نیز ارائه شد توانست نظر منتقدان را به خود جلب کند. پس از موفقیت این اثر، سیل پیشنهادهای کاری به سمت او روانه شد و در سال‌های بعدی کاپولا در ساخت یا نوشتن چندین فیلم دیگر مشارکت کرد.

موفقیت اصلی کاپولا با فیلم پدرخوانده در ۱۹۷۲ آغاز شد، درامی جنایی بر اساس رمانی از ماریو پوزو که به یکی از پول‌سازترین فیلم‌های تاریخ سینما تبدیل گردید و نامزدی یازده جایزه‌ی اسکار و برنده شدن در چهار عنوان از این جایزه را برای فیلم به همراه داشت. دنبالۀ این فیلم، پدرخوانده ۲  (۱۹۷۴)، هفت جایزۀ اسکار دريافت کرد. از ديگر فيلم‌هاي اوست: پدرخوانده‌ ۳‌ (۱۹۹۰)، اینک آخرالزمان (۱۹۷۹) و ماهی پرهیاهو (۱۹۸۳). کاپولا مدتی به ساخت فیلم‌های درجه دوِ ترسناک روآورد و نخستین موفقیت‌هایش در این زمینه با دو فیلم رنگین‌کمان فینیان (۱۹۶۸) و پاتون (۱۹۶۹) حاصل شد. برای نوشتن فیلم‌نامۀ پاتون برندۀ جایزۀ اسکار بهترین فیلم‌نامه شد؛ اوفیلم‌سازی با علایق متنوع است که فیلم‌های گوناگونی را کارگردانی کرده، ازجمله فیلم‌های اوست: مکالمه (۱۹۷۲)، از صمیم قلب (۱۹۸۲)، بیگانه‌ها (۱۹۸۳)، کاتن کلاب (۱۹۸۴)، تاکر: انسان و رؤیایش (۱۹۸۸)، باغ‌های سنگی (۱۹۸۷)، دراکولای برام استوکر (۱۹۹۲)، جک (۱۹۹۶)، و باران‌ساز (۱۹۹۷)، بر پایۀ رمانی از جان گریشام. دختر او، سوفیا کاپولا نیز کارگردانی برجسته است.

 

---