باغ ایلخانی
باغ ایلخانی
اقامتگاه ایلخانان قاجار در تهران. در دورۀ سلطنت فتحعلی شاه قاجار، الله‌قلی ایلخان قاجار، در حومۀ شمالی و غرب دروازۀ دولت تهران آن زمان بنا کرد و نخست بهارستان نام داشت. پس از آن جزو املاک دولتی و به باغ ایلخانی مشهور شد. در دورۀ ناصرالدین شاه، محل اقامت مظفرالدین میرزا ولیعهد در سفر به تهران بود. در ۱۲۶۵ق، طاهره قرّةالعین از رهبران بهائیت در باغ ایلخانی زندانی و مقتول شد. پس از امضای قرارداد رژی در ۱۳۰۷ق، کمپانی رژی باغ را از میرزا علی‌اصغرخان امین‌السطان اتابک اعظم که در همان مواقع به تملک خود درآورده بود، خرید و تا سال ۱۳۰۹ق، در اختیار کارکنان کمپانی بود. در آن هنگام، محدودۀ تقریبی باغ، از بانک ملی کنونی تا چهارراه استانبول و خیابان نادری (جمهوری کنونی) و خیابان کندری کنونی بود. بخشی از خیابان فردوسی کنونی نیز، به‌سبب مجاورت با باغ، خیابان ایلخانی نامیده می‌شد. در دورۀ مظفرالدین شاه، باغ ایلخانی در برابر وام‌های او از دولت روسیه، به تملک بانک استقراضی روس درآمد. پس از انقلاب اکتبر ۱۹۱۷ روسیه، و درپی قرارداد سال ۱۹۲۱ دولت شوروی با دولت ایران، باغ به ایران بازگردانده شد و با تأسیس بانک ملی به این مؤسسۀ اقتصادی واگذار شد. با تأسیس بانک مرکزی در دورۀ سلطنت محمدرضا شاه پهلوی، بخش شمالی باغ نیز به این مؤسسه تعلق گرفت. امروز از بناهای قدیمی باغ ایلخانی اثری باقی نیست.