آقایف، عسگر (۱۹۴۴)
| عسگر آقایف Askar Akayev | |
|---|---|
| زادروز |
۱۹۴۴م |
| ملیت | قرقیزستانی |
| شغل و تخصص اصلی | دولتمرد |
| گروه مقاله | تاریخ جهان |
آقایف، عسگر (۱۹۴۴م - ) Akayev, Askar
سیاستمدار و رئیس‌جمهور قرقیزستان[۱]، از ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۵م. سیاستمداری کمونیست اما خواهان اصلاحات بود. در ۱۹۸۱م، به حزب کمونیست اتحاد شوروی[۲] پیوست و در نوامبر ۱۹۹۰م، پس از کشته‌شدن صدها تن در شورش‌های قومی قرقیزها و ازبک‌ها در درۀ فرغانه[۳]، به ریاست اجرایی جمهوری قرقیزستان انتخاب شد. او مروج تغییر ساختار اقتصاد کشور، خصوصی‌سازی زمین‌ها، رقابتی‌کردن قیمت‌ها، ارزش‌های غیردینی، و از دسامبر ۱۹۹۱م، مشوق استقلال قرقیزستان در جرگۀ کشورهای مستقل مشترک‌المنافع[۴] بوده است. آقایف، که استاد فیزیک هسته‌ای بود، به جمع متحدان میخائیل گورباچف[۵]، رهبر کمونیست و اصلاح‌طلب شوروی، پیوست و گورباچف هم در اوت ۱۹۹۱م، درپی شکست کودتایی که در مسکو برای برکناری‌اش صورت گرفت، مقام جانشین ریاست جمهوری شوروی را به او پیشنهاد کرد، اما آقایف نپذیرفت و در اکتبر ۱۹۹۱م، با رأی مستقیم مردم به ریاست جمهوری قرقیزستان برگزیده شد. با اصلاح قانون اساسی این جمهوری در ۱۹۹۶م، اختیارات وی در مقام رئیس‌جمهور افزایش یافت. وی در سال ۲۰۰۵م با خیزش همگانی مردم از کار برکنار شد و هم‌اکنون در دانشگاه دولتی مسکو تدریس می‌کند.