روبسپیر، ماکسیمیلیان (۱۷۵۸ـ۱۷۹۴)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۸ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۲۲ توسط Shahraabi (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
ماکسیمیلیان روبسپیر

روبِسْپیر، ماکسیمیلیان (۱۷۵۸ـ۱۷۹۴)(Robespierre, Maximilien)

ماکسیمیلیان روبسپیر
Maximilien Robespierre
زادروز ۱۷۵۸م
درگذشت ۱۷۹۴م
ملیت فرانسوی
شغل و تخصص اصلی سیاستمدار
گروه مقاله تاریخ جهان

سیاستمدار فرانسوی در دورۀ انقلاب فرانسه. در آستانۀ انقلاب، روبسپیر یکی از نمایندگان طبقۀ سوم در اتاژنرو (مجلس عمومی طبقاتی) بود که در مه ۱۷۸۹ تشکیل یافته بود. تعصب، اعتماد به نفس، و مهارت روبسپیر در سخنوری به محبوبیت سریع وی در میان مردم انجامید. در آوریل ۱۷۹۰ رئیس باشگاه ژاکوبن شد و به اِعمال نفوذ خود بر تحوّلات انقلاب ادامه داد. در مقام یک ژاکوبن با گروهی که پیرامون مارا و دانتون گرد آمده بودند متحد شد، گرچه مدتی بعد اسباب نابودی آنان را فراهم آورد. روبسپیر به نمایندگی اول پاریس در کنوانسیون ملی برگزیده شد. سخنگوی اتحاد مونتانیارهای دست چپی افراطی و سان کولوت‌های طبقۀ کارگر در کنوانسیون ملی بود. پس از اعلام جمهوری اول فرانسه در ۲۱ سپتامبر ۱۷۹۲، روبسپیر در اعدام لوئی شانزدهم اصرار ورزید و لوئی در ژانویۀ ۱۷۹۳ اعدام شد. در ماه ژوئیه روبسپیر به عضویت کمیتۀ امنیت عمومی درآمد و در مقام سخنگوی اصلی کمیته، ظاهراً تا اندازۀ زیادی مسئول «حکومت وحشت» بود. در مه ۱۷۹۴ کیش پرستش «وجود برترین» را، که مبتنی‌بر اندیشه‌های روسو بود، مذهب رسمی کشور اعلام داشت، اما این اقدام هم خدانشناسان و هم کاتولیک‌ها را از وی رنجاند. در نشست کنوانسیون ملی ژوئیۀ ۱۷۹۴، که در غیاب روبسپیر برگزار شد، وی را علناً متهم به خودکامگی کردند. پس از صدور فرمان دستگیری روبسپیر، وی گریخت و کنوانسیون وی را یاغی خواند. سرانجام گارد ملی روبسپیر را دستگیر کرد و وی و ۲۱ تن از یارانش ازجمله سن‌ژوست و کوتون را به تیغ گیوتین سپردند.