فرانکفورت (آلمان)
فرانکفورت (آلمان) Frankfurt (German)
شهری در هِسن[۱] به فاصله 72کیلومتری شمال شرقی مانهایم[۲] با 648هزار نفر جمعیت (2003). مرکز تجاری و بانکداری، با صنایع الکتریکی و ماشین‌سازی، و بندر درون‌بومی رود ماین[۳] است. نمایشگاه بین‌المللی کتاب، پاییز هر سال، در این شهر برپا می‌شود. بانک فدرال آلمان[۴] (بوندس بانک[۵]) و بانک مرکزی اروپا[۶] (از 1999) در این شهر قرار دارند. فرانکفورت از شهرهای آزاد امپراتوری بود (1372م-1806) و به پروس ملحق شد. پس از جنگ جهانی دوم ستاد نیروی اشغالی امریکا و از 1947تا 1949 ستاد انگلیسی-امریکایی بود. فرانکفورت زادگاه گوته، شاعر بلندپایۀ آلمانی است. بازارهای مکارۀ فرانکفورت از قرون وسطا اهمیت داشته اند. این شهر مرکز مهم مالی و بانکداری اتحادیۀ اروپا است و با کشورهای بلوک شرقی (کمونیست) سابق ارتباطات مالی و خدماتی داشته است. نواحی صنعتی شهر، در غرب فرانکفورت، محل شرکت‌های بزرگ شیمیایی، مانند هوخست[۷] و دگوسا[۸]، است و کارخانۀ بزرگ خوردوسازی اوپل[۹]، و کارخانه‌های الکترونیکی و ابزار دقیق، نساجی، چرم‌سازی، و موادغذایی نیز در این شهر قرار دارند. فرانکفورت مرکز مهم شبکه‌های حمل و نقل آلمان است و راه‌های ارتباطی جاده‌ای و راه‌آهن آن با آلمان شرقی سابق به‌سازی شده اند. فرانکفورت همچنین مرکز شبکۀ نوین آبراه‌های آلمان است. ایستگاه راه‌آهن آن از مراکز اصلی رفت‌و‌آمد قطارها در اروپا است؛ فرودگاه فرانکفورت نیز پایانۀ اصلی پروازهای بین‌المللی به شمار می‌رود و بزرگ‌ترین پایانۀ باربری هوایی اروپا را دارد. نقل است که گوزنی کلوویس[۱۰]، پادشاه فرانک‌ها (466م-511م) را زمانی که علیه آلمانی‌ها لشکرکشی کرده بود (496م)، به این محل کشاند. شارلمانی در 794م در این شهر اقامت کرد و جلسه‌ای را با حضور اسقف‌های آلمانی، گل، و ایتالیایی در آن تشکیل داد. فرانکفورت در 843م پایتخت کشور پادشاهی فرانک شرقی شد. در 1152م، مرکز انتخاب امپراتوری‌های آلمان شد و کلیسای جامع آن را، که 400 سال از این امتیاز برخوردار بود برای این کار در نظر گرفتند. ناپلئون، گراندوک‌نشین فرانکفورت را در اینجا تأسیس کرد (1810م-1815) و پس از آن فرانکفورت مقر کنفدراسیون آلمان[۱۱] شد. در 1871، پیمانی که به جنگ فرانسه و پروس[۱۲] پایان داد در این شهر امضا شد. در جنگ جهانی اول، فرانکفورت بارها بمباران شد و در 1920 برای مدت کوتاهی به‌تصرّف درآمد. متفقین در جنگ جهانی دوم این شهر را به شدت بمباران کردند.