آدونیس
جعبه زندگینامه |
---|
آدونیس (سوریه 1930-) Adunis
شهرت و تخلّص على احمد سعید، شاعر، نظریهپرداز، منتقد ادبی و روزنامهنگار عرب. از دانشگاه سن ژوزف بیروت دانشنامۀ دکتری گرفت. در ۱۹۵۵ به سبب فعالیتهای سیاسی و عضویت در حزب ناسیونال سوسیالیست سوریه شش ماه زندانی شد. سال بعد به لبنان رفت و به تابعیت این کشور درآمد. از ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۵ استاد ادبیات عربی دانشگاه لبنان بود و از ۱۹۸۵ به بعد در پاریس اقامت کرد. از کسانی چون آنتون سَعاده و جبران خلیل جبران تأثیر پذیرفت و ادبیات کلاسیک سنتی، فرهنگ قدیم عربی و معارف اسلامی را از پدرش آموخت. شعر او تا ۱۹۵۰ کوششی بود در امتزاج این منابع و نیز بیان باورهای سیاسی او. مرحلۀ نوین شعر وی شورش علیه اوزان و قالبهای سنتی بود که در تکوین شعر آزاد عربی نقشی قاطع داشت. دفتر شعر نغمههای مهیار دمشقی (۱۹۶۱) نقطۀ عطفی در شعر آدونیس و جهان عرب بود. بغرنجترین اثر او کتاب مفرد به صیغۀ جمع است. در مقام شاعر و نظریهپرداز بر معاصران و نسل جوانتر از خویش تأثیر عمیق گذاشته و نامش با مدرنیسم مترادف شده است. کتاب نقد وی، زمان شعر (۱۹۷۲)، آغازی نو در نقد ادبی دنیای عرب است. آدونیس از پایهگذاران مجلۀ پیشر و شعر (۱۹۵۷) و مواقف (۱۹۶۸) بود. شعر او در آن واحد انقلابی و سامانگریز و گاه عارفانه، و با این همه هماهنگ است. بوطیقای آدونیس وی را به سمبولیستها و سوررئالیستهای اروپایی نزدیک میکند. در همۀ آثارش مهارت شگرفی در زبان و ساختار دارد. الکتاب (۱۹۹۵) از آخرین آثار اوست که در آن جنبههای مختلف تاریخ عرب با