جورجونه، دا کاسل فرانکو (۱۴۷۵ـ۱۵۱۰م)

جورجونه، دا کاسل‌فرانکو (۱۴۷۵ـ۱۵۱۰م)(Giorgione, da Castelfranco)

سه فيلسوف، اثر دا کاسل‌فرانکو جورجونِه

دا کاسل فرانکو جورجونه da Castelfranco Giorgione
زادروز	۱۴۷۵م
درگذشت	۱۵۱۰م
ملیت	ایتالیایی
شغل و تخصص اصلی	نقاش
آثار	طوفان (۱۵۰۸)؛ تک چهره مرد جوان (موزه دولتی، برلین)؛ کنسرت روستایی (لوور، پاریس)، سه فیلسوف، تصویر یک زن (هر دو اثر در موزۀ تاریخ هنر وین)
گروه مقاله	نگارگری و مجسمه سازی جهان

(نام اصلی: جورجو باربارِلّی) نقاش ایتالیایی در دورۀ رنسانس. در ونیز فعالیت داشت. مناظر شاعرانۀ رنسانسی را با رنگ‌های متنوّع، شکل‌های سیّال، و صمیمیتی دلنشین بر تابلو آورد. نقاشی ونوس خفته (ح ۱۵۱۰؛ نگارخانۀ نقاشی درسدِن)، ازجمله آثار اوست که احتمالاً به‌وسیلۀ تیسین تکمیل شده است. نقاشی محرابی کاسل‌فرانکو، با ترکیب‌بندی متقارن و شیوۀ منسجمش، با آثار بلّینی، که استادش بود، قابل قیاس است و، به احتمال بسیار، از نخستین آثار جورجونه بوده است. جورجونه را احتمالاً باید مبتکری در تکامل اسلوب رنگ‌وروغن، و استفاده از رنگ‌های گرم و متنوع، و مبدع نقاشی مستقل از موقعیّت یا کارکردی خاص، دانست. برای او زیبایی شاعرانه و سحرانگیز نوعی ویژگی فردی شمرده می‌شود، که در اثرش با نام طوفان (۱۵۰۸م) کاملاً مشهود است؛ در این نقاشیِ رؤیاگونه، انسان‌هایی بی‌تفاوت دربرابر پس‌زمینه‌ای قرار دارند که آبستن توفانی صاعقه‌آساست؛ معنای اثر بیشتر در حال‌وهوای آن نهفته است تا در مضمونش. به‌جز تابلوی ونوس خفته، فقط چهار نقاشی دیگر به یقین از آثار جورجونه شناخته شده‌اند، که عبارت‌اند از نقاشی محرابی کاسل‌فرانکو در کلیسای جامع کاسل‌فرانکو (که گاه با نام مریم عذرا و کودک بر تخت نشسته با دو قدیس نیز یاد شده است)، سه فیلسوف، تصویر یک زن (هر دو اثر در موزۀ تاریخ هنر وین)، و توفان (آکادمی، ونیز). با آن که در دوران کوتاه زندگی‌اش آثار اندکی پدید آورد، در تیسین و دیگر نقاشان ونیزی تأثیری ژرف نهاد. جورجو باربارلّی پس از وفاتش، جورجونه نام گرفت. ظاهراً همراه با تیسین، در ونیز شاگرد جووانی بلّینی بوده است و در جوانی به موفقیت رسیده است. جورجونه در ۱۵۱۰ بر‌اثر طاعون درگذشت. دیگر آثار منسوب به او، عبارت‌اند از یودیت (اِرمیتاژ، سن‌پترزبورگ)، تک‌چهرۀ مرد جوان (موزۀ دولتی، برلین)، مریم عذرا با قدّیسان (پرادو، مادرید)، مسیح و زنِ زانیه (نگارخانۀ گلاسگو)، کنسرت روستایی (لوور، پاریس)، و کنسرت (پیتّی، فلورانس).

---