البیان (کتاب)
البیان (کتاب)
کتابی در فقه شافعی، تألیف یحیی بن ابی الخیر العمرانی (متوفای 1162م). این کتاب مشهورترین و مهمترین اثر فقهی در یمن است که به فقه شافعی پرداخته است. العمرانی در سال 1133م آغاز به تألیف کتاب کرد و در سال 1138 آن را در چند جلد به پایان رساند.
ترتیب این کتاب بر اساس کتاب المهذب فی الفروع است که ابواسحاق ابراهیم بن علی بن یوسف فیروزآبادی شیرازی (متوفای 1083م) تألیف کرده. العمرانی پیش از تألیف البیان، کتاب الزوائد را با گردآوری شروح فقهی دیگران بر کتاب المهذب تألیف کرد. او در البیان نیز از این شروح بهره برده است. مورخان و فقها در وصف کتاب البیان گفته‌اند که این کتاب جامع تحقیقات اهل عراق و موشکافی اهل خراسان (ایران) است. المهذب فیروزابادی در سال 1904م در مصر و در دو بخش منتشر شد، اما کتاب البیان هنوز به صورت خطی باقی مانده و البته نسخ متعددی از آن در دست است.
نسخه‌ای از کتاب در کتابخانه‌ی جامع کبیر صنعاء (به شماره 749)، نسخه‌ای در 4 جلد در مسجد جامع تریم و نسخه‌ای دیگر نیز در 8 جلد (که در زمان حیات مولف با نسخه‌ی اصلی مطابقت داده شده) در دارالکتب المصریه (قاهره- به شماره‌ی 32 فقه شافعی) موجود است.