فرانسیس، سم (۱۹۲۳ـ۱۹۹۴)
فِرانسیس، سَم (۱۹۲۳ـ۱۹۹۴م)(Francis, Sam)
نقاش و چاپنقشگر[۱] امریکایی. از نقاشان سرآمد نسل دوم اکسپرسیونیسم انتزاعی[۲] بود. در نقاشی‌های پرحرکتش، دو شیوۀ انتزاع[۳] امریکایی و اروپایی را با هم می‌آمیخت. آوازه‌اش حاصل شکل‌های بزرگ، پاشیده‌شده، و معلّقی است که با اختلاف رنگی کمی نسبت به زمینۀ سفید، اجرا می‌کرد؛ همچون تابلوی آبی میانی شمارۀ ۵[۴] (۱۹۶۰م). فرانسیس در آغاز کارش از رهیافت‌های کلیفورد استیل[۵] و مارک روتکو[۶] در نقاشی اطواری[۷] تأثیر گرفت، و سبک ساختارمندتر فردی خود را در پاریس پروراند (۱۹۵۰ـ۱۹۵۷م). در آن‌جا با تأثیر از شیوۀ تاشیسمِ[۸] فرانسوی، بوم‌های بزرگ تک رنگی را پدید آورد که با لکه‌هایی از رنگ شفاف، و رنگ‌دویده‌های شیاری پوشانده شده بودند، همچون تابلوی آبی ـ سیاه[۹] (۱۹۵۲م). فرانسیس در سان ماتِئو[۱۰]، نزدیک سان فرانسیسکو[۱۱]، به‌دنیا آمد، و نخست در رشته‌های پزشکی و روان‌شناسی در دانشگاه برکلی[۱۲] درس خواند. از ۱۹۴۱ تا ۱۹۴۶م در نیروی هوایی امریکا[۱۳] خدمت کرد، و از ۱۹۴۴م که در سانحۀ سقوط هواپیما در بیمارستان بستری شد، به نقاشی روآورد. مدتی در ژاپن به‌سر برد، و اسلوب متفکرانۀ ذن بودیسم[۱۴] را مطالعه کرد که برایش بصیرتی به ارمغان آورد؛ این «خودانگیختگی ارادی» در آثار بعدی‌اش نقش اساسی یافت.
| سم فرانسیس Sam Francis | |
|---|---|
| زادروز |
سان ماتِئو 1923م |
| درگذشت | 1994م |
| محل زندگی | امریکا و ژاپن |
| ملیت | امریکایی |
| تحصیلات و محل تحصیل | رشته‌های پزشکی و روان‌شناسی در دانشگاه برکلی |
| شغل و تخصص اصلی | نقاش |
| شغل و تخصص های دیگر | چاپنقشگر |
| سبک | اکسپرسیونیسم انتزاعی |
| آثار | تابلوی آبی میانی شمارۀ 5 (1960م)؛ تابلوی آبی ـ سیاه (1952م) |
| گروه مقاله | نگارگری و مجسمه‌سازی جهان |
