آوواکوم
آوْواکوم (۱۶۲۱ـ۱۶۸۲)(Avvakum)
(نام مستعار: آوواکوم پتروویچ[۱]) متکلم و روحانی ارتُدوکس[۲] روس. او در تاریخ مذهبی[۳] و ادبی روسیه شخصیتی مهم بود و رهبری کهن‌باوران[۴] (راسکولنیک‌ها[۵]) را برعهده داشت، گروهی که اصلاحات بَطریق نیکون[۶] در کلیسا را نپذیرفتند و تا امروز فرقه‌ای مستقل از کلیسای ارتدوکس روسیه[۷] باقی مانده‌اند. آوواکوم در ۱۶۵۳ دستگیر و به نقطۀ دوردستی تبعید شد. دوازده سال آخر عمرش را در سیاه‌چالی گذراند و از آن‌جا رهنمودهای فراوانی برای پیروانش فرستاد و همان‌جا زندگی‌نامۀ خود را به نام سرگذشت آوواکوم سرکشیش[۸] نوشت. او در نوشته‌های خود افزون بر طرح بدیع مباحث کلامی، خلاقانه از زبان روسی بهره برده است. آوواکوم عاقبت اظهار ندامت نکرد و در ۱۶۸۲ در آتش سوزانده شد.