نمایش مبدأ برای اختیار تربتی، حسن ( ـ زاوه ۹۲۸ق)


اِختیار تُرْبَتی، حسن (  ـ زاوه ۹۲۸ق)<br>

{{جعبه زندگینامه
|عنوان =حسن اختیار تربتی
|نام =
|نام دیگر=
|نام اصلی=
|نام مستعار= قاضی اختیار
|لقب=
|زادروز=
|تاریخ مرگ=زاوه ۹۲۸ق
|دوره زندگی=
|ملیت=ایرانی
|محل زندگی=
|تحصیلات و محل تحصیل=
| شغل و تخصص اصلی =ادیب
|شغل و تخصص های دیگر=قاضی
|سبک =
|مکتب =
|سمت =قاضی القضات هرات
|جوایز و افتخارات =
|آثار = اخلاق همایونی به فارسی (۹۱۲ق)؛ کتاب حبیب در شش کلمه و دَه رقعه به فارسی؛ مختارالاختیار علی مذهب المختار (۸۹۸ق)، به فارسی؛ اساس الاقتباس/اوایل‌التحریر
|خویشاوندان سرشناس =
|گروه مقاله =ادبیات فارسی
|دوره =
|فعالیت های مهم =
|رشته =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
}}<p>(معروف به قاضی‌ اختیار) قاضی، فقیه، ادیب، خوشنویس و شاعر ایرانی. در اواخر پادشاهی [[سلطان حسین بایقرا|حسین بایقرا]]، قاضی‌القضات [[هرات، شهر (افغانستان)|هرات]] شد و نزد [[امیرعلی شیر نوایی|امیرعلی‌شیر نوایی]] اعتبار فراوان یافت. پس از مرگ حسین بایقرا نیز سمت خود را نزد جانشینانش نگه داشت. پس از کشته‌شدن [[شیبانی خان|شیبانی‌خان ازبک]] در نبرد با [[اسماعیل صفوی اول|شاه اسماعیل اول صفوی]]، قاضی اختیار به‌سبب داشتن مذهب تسنّن، به زادگاهش بازگشت و بقیۀ زندگی‌اش را به کشاورزی گذراند. از آثارش: ''اخلاق همایونی'' به فارسی (۹۱۲ق)؛ ''کتاب حبیب'' در شش کلمه و دَه رقعه به فارسی، دربارۀ چیزهایی که به پوشاک و آرایش و زیبایی پیوند دارد؛ ''مختارالاختیار علی مذهب المختار'' (۸۹۸ق)، به فارسی در فتوا و قضا و آداب و رسوم آن‌ها؛ ''اساس الاقتباس/اوایل‌التحریر'' به نثرونظم عربی که در موصل (۱۸۶۳) و استانبول (۱۲۹۸ق) به چاپ رسیده است؛'' دیوان'' اختیار.</p>
<br><!--11147700-->
[[رده:ادبیات فارسی]]
[[رده:ادبیات قدیم – اشخاص]]
[[رده:فرهنگ عامیانه (فولکلور) ایران]]
[[رده:آثار، اشخاص و مشاغل سنتی]]