استفان اودران

استفان اودران Stéphane Audran
زادروز	ورسای 8 نوامبر 1932م
درگذشت	پاریس 27 مارس 2018م
ملیت	فرانسوی
شغل و تخصص اصلی	بازیگر
آثار	ماده آهوان؛ زن بی‌وفا؛ قصاب؛ درست پیش از شبانگاه؛ جذابیت پنهان بورژوازی؛ هوا و هوس‌های مردم طبقۀ بالا؛ ویولت نوزیر ضیافت بابت
گروه مقاله	سینما
خویشاوندان سرشناس	کلود شابرول (همسر)
جوایز و افتخارات	برندۀ جایزۀ بهترین بازیگر نقش اصلی و دوم زن از جشنواره‌های فیلم برلین، سزار، سن سباستین و بفتا

استفان اودران

استفان اودران و کلود شابرول در یک مصاحبۀ تلویزیونی

استفان اودران (ورسای 8 نوامبر 1932- پاریس 27 مارس 2018م) (Stéphane Audran)

بازیگر فرانسوی و از ستارگان زن سینمای اروپا از اواسط دهۀ 1960 تا ابتدای دهۀ 1990م.

با نام کولیت سوزان ژانین داشه‌ویل به دنیا آمد. پس از اتمام تحصیلات متوسطه، تئاتر را زیر نظر استادانی مثل شارل دولن، میشل ویتولد، چارلز دالین، تانیا بالاچوا و رنه سیمون آموخت و از سال ۱۹۵۵ روی صحنه رفت. در ۱۹۵۷، برای نخستین بار جلوی دوربین ظاهر شد. دو سال بعد با فیلم پسرعموها آغاز به همکاری با کلود شابرول کرد که تا چند دهه ادامه پیدا کرد. با ماده آهوان به شهرت بین‌المللی رسید. اودران تا اوایل دهۀ ۱۹۹۰ از ستارگان سینمای اروپا به شمار می‌آمد و جز در فیلم‌های فرانسوی در آثار کارگردانان اسپانیایی، دانمارکی، امریکایی و... نیز بازی کرد. در تلویزیون هم (از جمله در قطار سریع‌السير شرق- ۱۹۷۹) فعالیت داشت. همسران اودران ژان لویی ترنتینیان (از 1954 تا 1956) بازیگر و کلود شابرول کارگردان (از ۱۹۶۴ تا 1980م) بودند. پسرش، توماس شابرول، نیز بازیگر است.

اودران برای ماده آهوان (شابرول) از جشنوارۀ برلین (1968)، قصاب (شابرول) از جشنوارۀ سن سباستین (1970)، ویولت نوزیر (شابرول) از سزار (1979) و جذابیت پنهان بورژوازی (لوئیس بونوئل) و درست پیش از شبانگاه (شابرول) از بفتا (هردو: 1973) برندهٔ جایزه شد.

کارنامۀ اودران و شابرول همان‌قدر به یکدیگر گره خورده که به دوران موج نوی سینمای فرانسه. آنان بیست و پنج فیلم با هم کار کردند و اودران در هیچ فیلم دیگری (جز جذابیت پنهان بورژوازی و ضیافت بابت/ ساختۀ گابریل آکسل دانمارکی) به اندازۀ آثار شابرول درخشش نداشت. با این همه حتی در فیلم‌های شابرول نیز تا پیش از ماده آهوان تنها چهرۀ ملیحش جلب نظر می‌کرد. اما با این فیلم، استعداد بازیگری‌اش را ثابت کرد. سردی آمیخته به خشونت چهره و رفتار و راه رفتن به‌خصوص، تصویر بازیگری مرموز و پیچیده را در ذهن به جای می‌گذاشت. به طوری که گاه او را با گرتا گاربو و مارلنه دیتریش مقایسه کرده‌اند. اما به طور قطع او با آن دو یک تفاوت عمده داشت و آن این که برخلاف گاربو و دیتریش، سينما برای اودران صرفاً محملی برای جلوه‌گری‌هایش نبود، بلکه او همواره در خدمت سینما بود. از جمله بازی‌اش در زن بی‌وفا، از یاد نرفتنی است. او در این فیلم در نقش زن بی‌وفایی (که مثل اغلب نقش‌هایی که ایفا کرده «هلن» نام دارد) ظاهر می‌شود و به طرز حیرت‌انگیزی بدون ردوبدل کردن گفت‌وگوهای معنادار، توانست درگیری درونی میان خود و شوهرش را به تصویر کشد. اودران مثل اغلب ستارگان غیرامریکایی، هرگز در فیلم‌های هالیوودی به موفقیت فیلم‌های فرانسوی خود دست نیافت. از اواخر دهۀ ۱۹۸۰ عمدتاً در نقش‌های دوم ظاهر شد و در بیش‌تر آنها، بدون به رخ کشیدن جذابیت‌های زنانه‌اش، موفق بود.

گزیدۀ فیلم‌های سینمایی

• مونپارناس ۱۹ (ژاک بکر- 1957)
• پسرعموها (شابرول- 1959)
• برج اسد (اریک رومر- 1959)
• زنان ساده (شابرول- 1960)
• لاندرو (شابرول- 1962)
• سرسخت‌ها (ژاک پیوتو- 1964)
• خط مرزی (شابرول- 1966)
• ماده آهوان (شابرول- 1968)
• زن بی‌وفا (شابرول- 1969)
• قصاب (شابرول- 1970)
• دوردست همچون عشق (فردریک روسيف- 1970)
• درست پیش از شبانگاه (شابرول- 1971)
• جذابیت پنهان بورژوازی (لوئیس بونوئل- 1972)
• سپس هیچ‌کس نبود (پیتر کالینسون- 1974)
• ونسان، فرانسوا ، پل و دیگران... (کلود سوته- 1974)
• هوا و هوس‌های مردم طبقۀ بالا (شاہرول- 1976)
• ویولت نوزیر (شابرول- 1978)
• یک سرخ بزرگ (ساموئل فولر- 1980)
• گردگیری (برتراند تاورنیه- 1981)
• مخمصه (شاہرول- 1985)
• زن کولی (فیلیپ دو بروکا- 1986)
• ضیافت بابت (گابریل آکسل- 1987)
• روزهای آرام در کلیشی (شابرول- 1990)
• پسر کاسکونی (پاسکال اوبیه- 1995)
• مادلین (دیسی فون شرار مایر- 1998)
• نام همسرم موریس است (ژان ماری پوآر- 2002)
• دختری از موناکو (آن فونتین- 2008)

---