اشترخانی، ولی محمد خان ( ـ۱۰۲۰ق)
اَشتَرخانی، وَلی‌محمّد خان ( ـ۱۰۲۰ق)
| ولی محمد خان اشترخانی | |
|---|---|
| درگذشت | ۱۰۲۰ق |
| ملیت | ایرانی |
| شغل و تخصص اصلی | فرمانروا |
| گروه مقاله | تاریخ جهان |
| خویشاوندان سرشناس | ندرمحمد خان (برادرزاده) |
امیر بخارا (حک: ۱۰۱۴ـ۱۰۲۰ق) از سلسلۀ اشترخانی، فرزند جانی بیگ. پس از درگذشت برادرش باقی‌‌محمد خان، به امارت بخارا نشست و امامقلی و ندرمحمد خان پسران برادرش دین‌محمد خان را به حکومت بلخ و سمرقند منصوب کرد. پس از چند سال میان او با برادرزاده‌هایش اختلاف پیش آمد و امامقلی خان با حمایت‌های بعضی از بزرگان بخارا که مخالف ولی‌محمد خان بودند، در ۱۰۲۰ق عازم جنگ با او شد. بسیاری از سپاهیان ولی‌محمد خان پیش از جنگ به امامقلی خان پیوستند. ولی‌محمد خان نیز با هواداران و بستگان خود عازم ایران شد و با استقبال گرم شاه‌عباس وارد اصفهان گردید و در همان سال پس از دریافت کمک‌ها، دوباره به بخارا بازگشت و بسیاری از مخالفان را به زندان انداخت. او در همان سال به جنگ با امامقلی خان رفت و به‌رغم توصیه‌های بوداق بیگ قاجار، سرکرده قزلباشانی که حاکم مرو در اختیار او نهاده بود، عازم تصرف سمرقند شد امّا امامقلی خان زودتر از او به سمرقند رسید و پس از این‌که چند هزار جنگجوی قزاق به سپاه او پیوستند، به مقابل ولی‌محمد خان شتافت. در این جنگ، ولی‌محمد خان مغلوب شد و به اسارت افتاد. بعضی از علمای ماوراءالنهر، ملازم دربار او بودند. ذوقی میانکالی، منظومه راز و نیاز را که به شیوه کتاب یوسف و زلیخا سروده بود، به او اهدا کرد.