الی پی، پادشاهی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

اِلی‌پی، پادشاهی

دولتی باستانی در غرب فلات ایران و در ناحیۀ کوهستانی زاگرس. قلمرو اِلی‌پی با کرمانشاه کنونی و نیز شمال لرستان منطبق است. اقوام اِلی‌پی از زاگرو‌ـ‌عیلامیان بودند. اِلی‌پی به‌معنی اِلی‌ها است. پسوند پی در زبان عیلامی پسوند جمع است. در ۸۰۲پ‌م الی‌پی خراج‌گزار آشور شد. چون اِلی‌پی در میانۀ آشور و عیلام بود، آشور برای اشغال آن‌جا تمایلی نداشت. در ۷۱۶پ‌م تالتا پادشاه اِلی‌پی وارد صف متحدان سارگون دوم، پادشاه آشور، شد. سربازان اِلی‌پی در کنار سربازان آشوری و مانایی در ۷۱۴پ‌م با اورارتو جنگیدند. اِلی‌پی‌ها در ۷۰۲پ‌م تلاش کردند از یوغ آشور رها شوند، اما سِناخریب آشوری آن‌ها را به‌شدت سرکوب کرد. در نبرد تاریخی خالوله، در ساحل رود دجله، سربازان اِلی‌پی دوشادوش سپاهیان عیلام و کَلدِه با آشوریان جنگیدند، اما پیروزی آشور به حذف پادشاهی اِلی‌پی از صحنۀ سیاسی منطقه انجامید. به‌نظر می‌رسد با افول قدرت اورارتو و مانا، اِلی‌پی در سال‌های ۶۱۵ تا ۶۰۵پ‌م ناچار از پذیرش سروری مادها شد.