امریکایی، معماری

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

امریکایی، مِعماری

عمارت کاپيتول، واشينگتن دي سي

از معماری بومی آغازین امریکایی اثر چندانی باقی نمانده است، لیکن مهاجران اولیۀ هر ناحیه سبک ساخت خانه‌ها و روستاهای سرخ‌پوستان[۱] را ثبت کرده بودند. از مهم‌ترین آثاری که از دوران پیشاتاریخی[۲] باقی مانده‌اند، خانه‌های صخره‌ایِ[۳] ناحیۀ جنوب شرقی درخور ذکرند. باستان‌شناسان نیز آثاری از بناهای پشته‌ای[۴] مردم ساکن درۀ رود میسی‌سیپی را کشف کرده‌اند. آثار بعدی معماری عبارت‌اند از آنچه استعمارگران از فرهنگ اروپایی به‌ارمغان آوردند، بناهایی که با شرایط امریکا و تحولات اجتماعی آن وفق یافتند، و آنچه معماران امریکایی در دوران اخیر ساختند.

قرون ۱۶ و ۱۷. معماری اروپایی، نخست از طریق استعمارگران اسپانیایی، که از مکزیک، مستعمرۀ خود در شمال، یا از آبادی‌های مهاجرنشین اولیۀ فلوریدا آمده بودند، در امریکا تأثیر گذاشت؛ این تأثیرات، اغلب ناچیز یا گذرا بودند. معماری استعماری غالب در امریکا را مهاجران انگلیسی قرن ۱۷ به کرانۀ شرقی امریکا آوردند؛ اما مهاجران هلندی، سوئدی، و آلمانی نیز در این روند نقش داشتند. تازه‌واردان معمولاً به‌همان شیوه‌ای ساخت‌وساز می‌کردند که در موطن خود با آن خو گرفته بودند، اما تغییراتی نیز در آن‌ به‌وجود می‌آوردند تا با مصالح و مهارت‌های دست‌یافتنی محل وفق یابد. بیشتر خانه‌ها کوچک بودند، دودکش‌های بزرگ داشتند، و از دیوارهای الواربست[۵] همراه با آجر، تخته‌روکوب[۶]، یا گل‌وجگن[۷] ساخته می‌شدند. در پایان قرن، بنا‌های زیباتر و پیچیده‌تری در شیوه‌های دورۀ جیمز دوم و ملکه آن[۸] ساخته شد، و معماری عمومی باشکوهی پا به عرصه نهاد؛ کالج ویلیام و مری[۹] در ویلیامزبرگ[۱۰]، ویرجینیا[۱۱]، از آن جمله است.

قرن ۱۸. در این دوره سبک نئوکلاسیک[۱۲] مسلط بود، و با نام معماری جورجی[۱۳] شهرت داشت، لیکن طرح‌ها در قیاس با سرچشمۀ انگلیسی خود، تأخیر داشتند و مقیاس آن‌ها نیز معمولاً متواضعانه‌تر بود. استادکاران دوره‌گرد، با کتاب‌های پلان و مدل[۱۴]، برای بانیان مستعمره‌نشینِ تحصیل‌کرده کار می‌کردند و پیشرفت‌های سبک اروپایی[۱۵] را در طول ساحل شرقی اشاعه می‌دادند. کلیساها و بناهای عمومی از طرح‌های کریستوفر رن[۱۶] متأثر بودند. با گسترش آبادی‌های مهاجرنشین به درون خاک امریکا، کلبه‌های چوبی، قالب اصلی معماری را تشکیل دادند.

قرن ۱۹. در اوایل این قرن، سبک نئوکلاسیک از طریق تامس جفرسون[۱۷] به معماری امریکا راه یافت (خانۀ جفرسون در مانتیسِلّو[۱۸]، عمارت کنگرۀ فدرال[۱۹] در واشینگتن کار ویلیام تورنتون[۲۰]، و کاخ سفید[۲۱]، کار جیمز هوبان[۲۲]). دیگر بناهای مربوط به نیمۀ نخست این قرن عبارت‌اند از کارهای چارلز بول‌فینچ[۲۳] و بنجامین لاتروب[۲۴] (۱۷۶۴ـ۱۸۲۰)، به سبک احیای یونانی[۲۵]، که در عمارت کنگرۀ امریکا[۲۶] نمودی نظرگیر یافته است. پس از جنگ داخلی[۲۷]، هنری هابسون ریچاردسون[۲۸] فُرم‌های رومانسک (رومی‌وار)[۲۹] را، با مصالحی همچون سنگ و آجر رواج داد. اقتباس از طرح‌های رنسانس[۳۰] فرانسوی، و نیز احیای رمانتیک[۳۱] معماری گوتیک[۳۲]، چه در ساختمان‌های مسکونی و چه در بناهای عمومی تجلّی یافت.

قرن ۲۰. این قرن دورۀ معماری مدرن بود، و امریکا به کانون طرح‌های ابداعی و نو بدل شد؛ آسمان‌خراش[۳۳]، ارمغانِ مهمِ امریکا برای معماری جهان بود. فُرم مدرنیستی کارکردگرا[۳۴] از اواسط قرن غالب شد، اما در دهۀ ۱۹۸۰ پسامدرنیست[۳۵]ها تفسیری دوباره از سبک‌های قدیمی را مطرح کردند. معماران برجستۀ قرن ۲۰ که در امریکا فعال بودند عبارت‌اند از فرانک لوید رایت[۳۶]، لوئیس هنری سالیوان[۳۷]، والتر گروپیوس[۳۸]، لودویگ میس وان در روهه[۳۹]، الیِل سارینن[۴۰] و ارو سارینن[۴۱]، آی ام پِی[۴۲]، فیلیپ جانسون[۴۳]، رابرت ونتوری[۴۴]، و مایکل گرِیوز[۴۵].

 


  1. Indians
  2. prehistoric
  3. cliff dwellings
  4. mound buildings
  5. timber-framed
  6. clapboard
  7. wattle-and-daub
  8. Queen Anne
  9. William and Mary College
  10. Williamsburg
  11. Virginia
  12. neoclassical
  13. Georgian architecture
  14. plan-and-model
  15. European-style
  16. Christopher Wren
  17. Thomas Jefferson
  18. Monticello
  19. Federal Capitol
  20. William Thornton
  21. White House
  22. James Hoban
  23. Charles Bulfinch
  24. Benjamin Latrobe
  25. Greek Revival
  26. US Capitol
  27. Civil War
  28. Henry Hobson Richardson
  29. Romanesque
  30. Renaissance
  31. Romantic
  32. Gothic
  33. skyscraper
  34. functional
  35. postmodernist
  36. Frank Lloyd Wright
  37. Louis Henry Sullivan
  38. Walter Gropius
  39. Ludwig Mies van der Rohe
  40. Eliel Saarinen
  41. Eero Saarinen
  42. I M pei
  43. Philip Johnson
  44. Robert Venturi
  45. Michael Graves