نمایش مبدأ برای برکشلی، مهدی (تهران ۱۲۹۱ـ ۱۳۶۶ش)



{{جعبه زندگینامه
|عنوان =مهدی برکشلی
|نام =
|نام دیگر=
|نام اصلی=
|نام مستعار=
|لقب=
|زادروز=تهران ۱۲۹۱ش
|تاریخ مرگ=۱۳۶۶ش
|دوره زندگی=
|ملیت=ایرانی
|محل زندگی=
|تحصیلات و محل تحصیل=مدرسه عالی موسیقی و هنرستان عالی موسیقی، دکترای فیزیک و آکوستیک از فرانسه
| شغل و تخصص اصلی =فیزیک دان
|شغل و تخصص های دیگر=
|سبک =
|مکتب =
|سمت =عضو ارکستر انجمن موسیقی ملی، ریاست اداره موسیقی و باله از ۱۳۳۹، رییس هنرستان عالی موسیقی
|جوایز و افتخارات =
|آثار =آثار موسیقایی: آهنگ دهقان؛ ضبط ۳۰ صفحه گرامافون در صداخانه ملی فرانسه؛ و کتاب های اندیشه های علمی فارابی در زمینه موسیقی (۱۳۵۷)؛ موسیقی دوره ساسانی (۱۳۲۷)
|خویشاوندان سرشناس =
|گروه مقاله =موسیقی
|دوره =
|فعالیت های مهم =
|رشته =
|پست تخصصی =
|باشگاه =
}}
بَرکشلی، مهدی (تهران ۱۲۹۱ـ ۱۳۶۶ش)<br/> [[File:12195100.jpg|thumb|مهدی برکشلی]]

فیزیک‌دان، نظریه‌پرداز و موسیقی‌دان ایرانی. تحصیلات خود را در تهران آغاز کرد. در مدرسۀ عالی موسیقی و [[هنرستان عالی موسیقی]]، به‌سرپرستی [[وزیری، علینقی (تهران ۱۲۶۶ـ همان جا ۱۳۵۸ش)|علینقی وزیری]]، تحصیل کرد. بعد از فارغ‌التحصیلی از دانشسرای عالی، در [[فرانسه]] ادامۀ تحصیل داد و در رشتۀ فیزیک و آکوستیک، دکترا گرفت. پیش از آن نزد [[صبا، ابوالحسن (تهران ۱۲۸۲ـ۱۳۳۶ش)|ابوالحسن صبا]]، نواختن ویولُن را آموخت و عضو ارکستر انجمن موسیقی ملی، به‌سرپرستی [[خالقی، روح الله (کرمان ۱۲۸۵ـ سالزبورگ ۱۳۴۳ش)|روح‌الله خالقی]]، نیز بود؛ او فعالیت‌ در زمینۀ فیزیک و آکوستیک را با تمرکز بر موسیقی ایرانی پیگیری کرد. برکشلی ۳۰ صفحۀ گرامافون محتوی آوازها و دستگاه‌های موسیقی ایرانی را به‌دعوت دانشگاه پاریس در صداخانۀ ملی فرانسه، با ویولُن ضبط کرد، و به تحقیق دربارۀ موسیقی قدیمی ایران پرداخت. بیش از ۴۰ سال در زمینه‌های مورد علاقه‌اش فعالیت کرد؛ ازجمله آن فعالیت‌هاست: تحقیق، تدریس، نوشتن، و سخنرانی در این زمینه، راه‌اندازی مؤسسات دانشگاهی مربوط‌به فیزیک و آکوستیک و موسیقی، شرکت در تأسیس نخستین کرسی موسیقی در [[دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران|دانشکدۀ هنرهای زیبای دانشگاه تهران]] (۱۳۴۴)، همکاری در تأسیس مرکز حفظ و اشاعۀ موسیقی (۱۳۴۷) و انستیتو تحقیقات موسیقی‌شناسی ایران (۱۳۵۵)، نوازندگی در ارکستر انجمن موسیقی ملی به‌رهبری روح‌الله خالقی (۱۳۲۳ـ ۱۳۲۵)، ریاست ادارۀ موسیقی و باله (از ۱۳۳۹)، ریاست هنرستان عالی موسیقی. در تحقیق خود راجع به فواصل موسیقی ایرانی، از آرای پروفسور [[حسابی، محمود (۱۲۸۱ـ۱۳۷۱ش)|محمود حسابی]]، علینقی وزیری، و [[بدیع زاده، سید جواد (تهران ۱۲۸۲ـ ۱۳۵۸ش)|جواد بدیع‌زاده]]، بهره گرفت و حاصل این تحقیقات در چند مقالۀ علمی به زبان‌های فارسی، فرانسه و عربی و نیز در چند کتاب، آمده است. از آخرین آثار اوست: ترجمۀ ناتمام کتاب ''الموسیقی‌ الکبیر''، اثر [[فارابی، ابونصر محمد (فاراب ۲۵۷ـ دمشق ۳۳۸ق)|فارابی]]؛ تصحیح و تحشیه ناتمام کتاب ''مجمع‌الادوار''، اثر مهدیقلی مخبرالسلطنه هدایت؛ و پیشنهاد واحدی برای اندازه‌گیری فاصلۀ لگاریتمی موسیقی با نام «فاراب»، به یاد ابونصر فارابی، دانشمند موسیقی‌شناس ایرانی. پروفسور برکشلی هنگامی که برای سخنرانی در مجمعی علمی عازم بود، براثر سکته قلبی درگذشت. ازجمله آثار موسیقایی اوست: آهنگ ''دهقان''، با آواز حسن سالک؛ ضبط ۳۰ صفحۀ گرامافون در صداخانۀ ملی فرانسه؛ و کتاب‌های ''اندیشه‌های علمی فارابی در زمینۀ موسیقی'' (۱۳۵۷)؛ ''موسیقی دورۀ ساسانی'' (۱۳۲۷)؛ ترجمۀ ''مبانی آکوستیک''، با همکاری دکتر ضیاء‌الدین اسماعیل بیگی (۱۳۵۰)؛ تعدادی مقاله در ''دیوان امیرجاهد'' (جلد ۱)؛ ادارۀ دورۀ سوم ''مجلۀ موسیقی'' ۱۳۳۵ـ۱۳۵۱؛ ''دانشنامۀ پلیاد''، چاپ پاریس.

<br/> <!--12195100-->

[[Category:فیزیک و مکانیک]] [[Category:(فیزیک و مکانیک)اشخاص و آثار]] [[Category:موسیقی]] [[Category:ایران - اشخاص]]