بیبرس دوم

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

بَیْبَرس دوم ( ـ۷۰۹ق)

(ملقب به: الملک المظفر) دوازدهمین سلطان از ممالیک مصر. سیف‌الدین قلاوون، هشتمین سلطان ممالیک مصر، بیبرس را در خردسالی خرید. بیبرس از بندگی آزاد شد و نزد قلاوون اعتبار یافت و جاشنی‌گیر او شد. در زمان ملک ناصر به مقام استاد الداری ـ سرپرست تشریفات ـ رسید و رقیبش، امیر سیف‌الدین سلار، نایب‌السلطنۀ مصر شد و چون ملک ناصر چهارده سال بیشتر نداشت، اختیار کشور به‌دست آن دو افتاد. پس از کناره‌گیری ملک ناصر از سلطنت، در ۷۰۸‌ق ابتدا سلار را به پادشاهی برگزیدند و چون او نپذیرفت، بیبرس به‌رغم میل باطنی به‌سلطنت رسید و سلار در مقام نیابت سلطنت ابقا شد. در دوران پادشاهی بیبرس، که فقط ده ماه و ۲۴ روز ادامه داشت، رقابت میان مملوکان برجی و بحری ادامه یافت. مملوکان بحری به ملک ناصر تمایل داشتند؛ سلار نیز در نهان به کشمکش‌ها دامن می‌زد. ملک ناصر که در این زمان برای بازگشت به سلطنت مصمم‌تر شده بود سپاهی فراهم کرد و در ۱۶ رمضان ۷۰۹‌ق سومین دورۀ حکومت خود را آغاز کرد. بیبرس گریخت، اما اسیر و به قاهره منتقل و در همان‌جا کشته شد. اکثر مورخان بیبرس را مردی خردمند، دین‌دار و نیکوکار می‌دانند. او مسجد حاکمی قاهره را که براثر زلزله ویران شده بود بازسازی و کتاب‌های ارزشمند و املاک بسیار وقف آن کرد. همچین خانقاه رکنیه را در قاهره بنا و بیمارستانی در آن تأسیس کرد.