تحفه الهند

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

تُحْفَةُ‌الهِند
دانشنامه‌ا‌ی به فارسی، تألیف میرزاخان بن فخرالدین محمد. سال نگارش کتاب دانسته نیست، اما بنابر شواهدی پس از ۱۰۸۶ق تألیف شده است. چنین برمی‌‌آید که مؤلف کتاب را برای شاهزاده محمد اعظم پسر اورنگ‌زیب، نوشته است. موضوع کتاب ادبیات و موسیقی هندی در یک مقدمه و هفت باب و یک خاتمه است. در مقدمۀ کتاب حروف الفبای هندی و دستور زبان هندی میانه آمده است. باب‌های کتاب عبارت‌اند از علم عروض اهل هند، قوافی، بدیع و بیان، عاشقی و معشوقی، موسیقی، علم معرفت اقسام زن و مرد، و علم قیافه‌شناسی. درخاتمۀ کتاب واژه‌نامه‌‌ا‌ی از کلمات و اصطلاحات سانسکریت و هندی آمده است. این کتاب اثری مهم از ادبیات و موسیقی هندی است. بخش یکم تحفةالهند به تصحیح و تحشیۀ نورالحسن انصاری در تهران (۱۳۵۴ش) و بخش دوم آن به تصحیح هم‌او به‌چاپ رسیده است (دهلی، ۱۹۸۳).