توتونی، شهسواران

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

توتونی، شهسواران (Teutonic Knights)

توتوني، شهسواران

(یا: فرقۀ‌ توتونی[۱]) فرقۀ نظامی و مسیحی آلمانی که در ۱۱۹۰م هرمان سالزایی[۲] در فلسطین بنیاد نهاد. از ۱۲۲۸م علیه پروسی‌ها[۳] و لیتوانیایی‌هایی که در آن زمان مشرک و غیرمسیحی بودند، جهاد کردند و تا قرن ۱۶ بر پروس[۴] مسلط بودند. مقرّشان مارینبورگ[۵] (مالبورک[۶] کنونی در لهستان) بود. شهسواران توتونی در اصل ابتدا اشرافی ژرمنی بودند که در ۱۱۹۰م فرقه‌ای از شهسواران مهمان‌نواز[۷] را در عکا (آکر)[۸] بنیاد نهادند و در ۱۱۹۸م به فرقه‌ای نظامی تبدیل شدند. جامۀ سفیدِ منقش به صلیب‌های سیاه به تن می‌کردند. نخست، در فلسطین مستقر بودند، اما در ۱۲۶۸م که سلاطین مملوک[۹] (حاکمان مصر) از آن‌جا اخراجشان کردند، همّشان را مصروفِ گرویدنِ اروپای شرقی به مذهب کاتولیک و الحاق آن به متصرفات پاپ کردند. به‌سبب شکست از اَلکساندر نوسکی[۱۰] در نبرد دریاچۀ پیپوس[۱۱] در ۱۲۴۳م از پیشروی به‌سمت روسیه باز ماندند، اما بر پروس دست یافتند و بی‌رحمانه از آن بهره‌کشی کردند (۱۲۸۳ـ۱۲۲۶م). در قرن ۱۵م، فشار قدرت‌های همسایه و انحطاط آرمان‌های صلیبیون آنان را در شرق پروس زمین‌گیر کرد. در ۱۵۲۵ که مهین‌سرور (استاد بزرگ)[۱۲] آنان، آلبرشتِ براندنبورکی[۱۳]، آیین لوتری[۱۴] را پذیرفت و پروس را دوک‌نشینی فارغ از حکومت دینی اعلام کرد، دورۀ اقتدارشان به‌سر آمد.

 


  1. Knights of the Teutonic Order
  2. Herman of Salza
  3. Prussians
  4. Prussia
  5. Marienburg
  6. Malbork
  7. hospitallers
  8. (Akko (Acre
  9. Mamelukes
  10. Alexander Nevski
  11. Lake Peipus
  12. grand master
  13. Albert of Brandenburg
  14. Lutheranism