جلال، حسن بن احمد

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
نسخهٔ تاریخ ‏۱۱ نوامبر ۲۰۱۹، ساعت ۰۷:۳۷ توسط Reza rouzbahani (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)

جلال، حسن بن احمد (صعده 1604- 1673م) Hasan bin Ahmad Jalal


عالم و فقیه یمنی. در صعده نزد علمای بزرگ زیدیه تحصیل علوم دینی را آغاز کرد؛ سپس به صنعاء رفت و نزد علمای این شهر و پیرامون آن تحصیلاتش را پی گرفت. کتاب‌هایی تألیف کرد که در عصر وی مورد توجه قرار گرفت. وی با علمای عصر خویش وارد بحث‌ها و مناقشات فکری و فقهی‌ای شد که امام محمد بن علی شوکانی آن‌ها را به نگرانی‌ها و زلزله‌هایی تعبیر می‌کند که وی برانگیخت.

جلال از فقهای برجسته‌ی زیدیه در عصر خویش بود که آرای اجتهادی‌اش از مرزهای مرسوم فراتر رفت. کتاب ضوء النهار (روشنی روز) او بر این امر گواه است. شوکانی درباره‌ی ضوء النهار می‌گوید: این کتاب بهترین شرحی است که بر کتاب الازهار فی فقه الائمة الاطهار تألیف احمد بن یحیی المرتضی نوشته شده و در میان کتاب‌های فقهی امامیه بی‌نظیر است.

جلال همچنین شرحی بر کتاب الفصول اللؤلؤیه صارم الدین الوزیر نوشته است. شرح بر کتاب مختصر المنتهی و شرح التهذیب (در منطق) از دیگر شروحی است که وی بر کتاب‌های علمای پیش از خود نگاشته. در زمینه‌ی علم کلام کتاب‌های عصام المتورعین و العصمة من الضلال و حاشیه بر شرح القلائد (تألیف امام احمد بن یحیی المرتضی/ صاحب الازهار) از دیگر تألیفات اوست. از او رسائل کم‌حجمی هم برجای مانده است که از آن جمله می‌توان برائة الذمه فی نصیحة الائمة را نام برد. جلال در این رساله بر حاکم هم‌روزگار خویش (المتوکل علی الله اسماعیل بن القاسم/ متوفای 1675م) اعتراض می‌کند که چرا وارد جنگ با قبایل بلاد یافع و مشرق شده است. با این حال امام متوکل او را ارج می‌نهاد.

قبر حسن بن احمد جلال در روستای الجراف، در حاشیه‌ی صنعاء، قرار دارد.