جنگ بویرها
جنگ بوئرها (Boer War)
(بوئرها، کشاورزان هلندی‌تبارِ ساکن افریقای جنوبی) جنگ بین بوئرها و جمهوری افریقای جنوبی با بریتانیا (۱۸۹۹ـ۱۹۰۲). دماغۀ امید نیک[۱] در افریقای جنوبی در قرن ۱۷ به مستعمرۀ بوئرهای هلندی تبدیل شد و بوئرها، سیاه‌پوستان افریقایی را به بردگی گرفتند. درخلال جنگ‌های دورۀ ناپلئون، انگلستان این منطقه را اشغال کرد و پس از کنگرۀ وین[۲] تحت کنترل کامل خود درآورد. در ۱۸۸۳ بردگی در سراسر امپراتوری بریتانیا لغو شد. در‌پی این رویداد بسیاری از بوئِرها به این نتیجه رسیدند که دیگر نمی‌توانند در حمایت انگلستان به زندگی ادامه دهند. آن‌ها به‌سمت شمال کوچیدند و دو جمهوری مستقل به نام‌های ترانسوال[۳] و اورانژ فری استیت[۴] را تأسیس کردند. بین بوئرها و انگلستان تا مشخص‌شدن وجود معادن الماس و طلا در جمهوری‌های تحت حاکمیّت بوئِرها، صلح و آرامش برقرار بود. سپس، جویندگان الماس و طلا به این جمهوری‌ها سرازیر شدند و ادعای حق مالکیت بر معادن را مطرح کردند. در ۱۸۹۵، انگلیسی‌هایی که برای دستیابی به معادن طلا و الماس به ترانسوال آمده بودند، شورشی را علیه حکومت بوئرها به‌راه انداختند. لیاندر جیمسون[۵] همراه با واحد کوچکی از نیروهای انگلیسی برای حمایت از شورشیان وارد ترانسوال شد، اما از بوئرها شکست خورد و در ۱۸۹۹ بوئرها که خود را سازماندهی و مسلح کرده بودند، به دو مستعمره‌نشین انگلستان یعنی ناتال و کیپ[۶] حمله کردند. دولت انگلستان برای جنگ با بوئِرها، نیروهای کمکی از کانادا، استرالیا و نیوزیلند به افریقای جنوبی فرستاد و سرانجام نیروهای انگلیسی همۀ قلمرو بوئرها یعنی کشور آزاد اورانژ و ترانسوال را تصرف کردند. ژنرال هربرت کیچنر[۷] مزارع بوئرها را به آتش کشید و غیرنظامیان را در اردوگاه‌های جمعی گرد آورد. سرانجام با امضای پیمان پرتوریا[۸] در ۳۱ مه ۱۹۰۲، جنگ بوئرها پایان یافت و ترانسوال و اورانژ به مستعمرات انگلستان پیوست. زبان‌های هلندی و انگلیسی را زبان‌های رسمی اعلام کردند و در ۱۹۱۰ مستعمره‌نشین خودمُختار اتحادیۀ افریقای جنوبی[۹] تأسیس شد.