فرانک، جیمز (۱۸۸۲ـ۱۹۶۴)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از جیمز فرانک)

فِرانْک، جِیمز (۱۸۸۲ـ۱۹۶۴)(Franck, James)

جِیمز فِرانْک
James Franck
زادروز هامبورگ آلمان 1882م
درگذشت 1964م
ملیت امریکایی
تحصیلات و محل تحصیل هایدلبرگ و برلین
شغل و تخصص اصلی فیزیک‌دان
گروه مقاله فیزیک و مکانیک
جوایز و افتخارات جایزۀ نوبل فیزیک (1925)

فیزیک‌دان امریکایی، زادۀ آلمان. با همکارش، گوستاو هرتز[۱]، به‌سبب آزمایش‌هایشان در ۱۹۱۴ در زمینۀ انتقال انرژی از الکترون‌های برخوردکننده به اتم‌های جیوه و روشن ساختن این‌که این انتقال انرژی از قواعد نظریۀ کوانتومی[۲] پیروی می‌کند، به جایزۀ نوبل فیزیک ۱۹۲۵ دست یافت. در هامبورگ زاده شد و در هایدلبرگ[۳] و برلین درس خواند. در ۱۹۲۰، استاد فیزیک تجربی دانشگاه گوتینگن[۴] شد، ولی در ۱۹۳۳، پس از اعتراض علنی‌اش به سیاست‌های نژادپرستانۀ نازی‌ها، به ایالات متحدۀ امریکا مهاجرت کرد. از ۱۹۳۸ تا ۱۹۴۹، در دانشگاه شیکاگو استاد بود. در اجرای طرح بمب اتمی، در لوس ‌آلاموس[۵]، مشارکت داشت، اما در ۱۹۴۵، درپی اعتراض و مخالفت با کاربرد بمب اتمی علیه شهرهای ژاپن به سازمان‌دهی تهیۀ طومار فرانک[۶] پرداخت. بعد از جنگ جهانی دوم،‌ تحقیقاتش را متوجه فتوسنتز (نورساخت) کرد. او با بررسی برخورد الکترون‌ها با اتم‌های گاز کمیاب دریافت که این برخوردها تقریباً به‌صورت کامل کشسان[۷]اند و انرژی جنبشی در این برخورد تلف نمی‌شود. با همکاری هرتز، تحقیق در زمینۀ اتم‌های دیگر را ادامه داد که منجربه کشف برخوردهای ناکشسانی[۸] شد که در آن‌ها، مقادیر محدودی انتقال انرژی صورت می‌گیرد. فرانک تشکیل[۹]، تجزیه[۱۰]، ارتعاش[۱۱]، و دوران[۱۲] مولکول‌ها را بررسی و انرژی تفکیک یا تجزیۀ مولکول‌ها را محاسبه کرد. ادوارد کاندون[۱۳]، با استفاده از مکانیک موجی[۱۴]، این روش را تعبیر کرد که از آن پس این تعبیر را با نام اصل فرانک‌ـ‌کاندون[۱۵] می‌شناسند.

 


  1. Gustav Hertz
  2. quantum theory
  3. Heidelberg
  4. Göttingen
  5. Los Alamos
  6. Franck Petition
  7. elastic
  8. inelastic-collisions
  9. formation
  10. dissociation
  11. vibration
  12. rotation
  13. Edward Condon
  14. wave mechanics
  15. Franck-Condon principle