حاج ابراهیم خان ضرغام السلطنه
| حاج ابراهیم خان ضرغام‌السلطنه | |
|---|---|
| زادروز |
1272ق |
| درگذشت | فرادنبه بروجن 1337ق |
| ملیت | ایرانی |
| نام‌های دیگر | با نام طریقتی حب علیشاه |
| شغل و تخصص اصلی | سردار بزرگ مشروطیت |
| دوره | قاجار |
| گروه مقاله | تاریخ ایران |
| خویشاوندان سرشناس | رضا قلیخان ایل بیگی (پدر)- سردار اسعد بختیاری (پسرعمو) |
| جوایز و افتخارات | او را نخستین فاتح اصفهان می‌دانند- از مریدان خاص برخی روحانیون، از جمله حاج آقا نورالله اصفهانی، در اصفهان و شهرکرد |
حاج ابراهیم خان ضرغام‌السلطنه (1272-1337ق)
(با نام طریقتی حب علیشاه) فرزند رضا قلیخان ایل بیگی و پسر عموی سردار اسعد بختیاری. سردار بزرگ مشروطیت که در جوار امامزاده سلطان ابراهیم متولد شد. مادرش نورجهان خانم، دختر کلبعلی خان عموی رضا قلیخان بود که بعد از قتل ناجوانمردانۀ آعلیداد به دست حسین قلیخان ایلخانی در 1266ق (که عموی ناتنی ابراهیم خان بود)، به عقد رضا قلیخان درآمد. ضرغام‌السلطنه بیش از چهار همسر داشت و از او 15 پسر به جا ماند. پس از قتل ایلخانی و با هدف بهبود روابط با خوانین، ظل‌السلطان او را ملقب به ضرغام‌السلطنه کرد. ضرغام مردی درویش مسلک و با مشرب صوفی‌گری بود.
او که به اصول مشروطیت بسیار پای‌بند بود، تلاش زیادی کرد تا از انحراف مشروطیت جلوگیری کند. به همراه ستارخان (سردار ملی) و باقرخان (سالار ملی) و نیز عبدالحسین سردار محیی (معزالدین) انجمنی به نام "هیأت اتحادیه احرار" تشکیل دادند تا به این ترتیب بتوانند برای استقرار اصول مشروطیت هماهنگ تلاش کنند.
ضرغام‌السلطنه به اتفاق سرداران بختیاری و با هماهنگی روحانیون و بزرگان اصفهان برای فتح اصفهان حرکت کرد و او را نخستین فاتح اصفهان می‌دانند. فتح اصفهان نیز مقدمۀ فتح تهران شد. در تهران، بین ضرغام‌السلطنه و دیگر مجاهدان و سرداران اختلاف‌هایی بروز کرد و هر روز نیز بیشتر و بیشتر شد تا این‌که او سرانجام تصمیم گرفت کناره‌گیری کند و بعد هم به چهارمحال و بختیاری برگشت.
شاعران اصفهانی دورۀ مشروطه، در وصف ضرغام‌السلطنه و بختیاری‌ها اشعار بسیاری سرودند که از آن جمله است اشعار مکرم اصفهانی در پی فتح اصفهان.
او از مریدان خاص برخی روحانیون، از جمله حاج آقا نورالله اصفهانی، در اصفهان و شهرکرد بود. او که در فرادنبه بروجن (چهارمحال و بختیاری) اقامت داشت، در روزهای پایانی جنگ جهانی اول آن‌جا درگذشت و همان‌جا نیز به خاک سپرده شد. ضرغام‌السلطنه گرایش زیادی به دین و دینداری، و علاقۀ بسیاری نیز به اسلام و اهل بیت داشت.
متأسفانه از قلعه ضرغام‌السلطنه در بروجن به عنوان یادگار مشروطیت درست نگهداری نشد و از آن مخروبه‌ای بر جای مانده است.