حاج میرزا رضاقلی نوایی منشی‌الممالک

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

حاج میرزا رضاقلی نوایی منشی‌الممالک (سدۀ 13هجری)

(نیز با نام: میرزا رضاقلی نوایی سلطانی مازندرانی، معروف به منشی‌الممالک) از رجال سیاسی مهم در دوران سلطنت آقامحمدخان و فتحعلی شاه قاجار. او مدتی مهردار و منشی اسرار آقامحمدخان بود و در زمان پادشاهی فتحعلی شاه نیز منشی‌الممالک و از رجال درجه اول مملکت به حساب می‌آمد. ۱۲سال منشی‌الممالک و سرپرست دفتر امور خارجه بود. نوایی گه‌گاه شعر هم می‌گفت و تخلصش «سلطانی» بود. شعرا او را به سلطانی مازندرانی می‌شناختند.

پدرش صادق خان نام داشت. خاندان نوایی از خاندان‌های معروف ایرانی دوران قاجار هستند. نوایی‌ها خود را از اعقاب امیرعلیشیر نوایی (وزیر باسواد و دانش‌دوست سلطان حسین بایقرا) می‌دانند. اصل این خاندان از روستای نوا، بخش لاریجان آمل در استان مازندران، نشات گرفته و این روستا از قصبه‌های تاریخی و مهم زمان قاجار بوده است. اعضای این خاندان در مناصب سیاسی و به‌ویژه در زمان قاجار دارای مشاغل دیوانی بوده و در هنر نوشتار و گفتار هم سررشته داشته‌اند.