حزب التحریرالاسلامی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

حزب‌التحریرالاسلامی

حزب اسلام‌گرای تندرو در اردن. این حزب را در ۱۹۵۳، در قدس تقی‌الدین نبهانی تأسیس کرد. در ابتدای تأسیس، دولت اردن به‌دلیل آن‌که این حزب قصد داشت به قدرت از راه دین دست یابد، از دادن مجوز به آن خودداری کرد. هیئت مؤسسان پس از ناکامی در اخذ مجوز، خواهان آن شد که عنوان «انجمن» بدان دهد ولی این تقاضایشان هم حیله تلقی و رد شد. این حزب فعالیت‌های مخفی‌اش را در مناطق روستایی و دوردست آغاز کرد و به‌رغم تعقیب و تضییق گسترش یافت و دامنۀ آن به اغلب کشورهای اسلامی نیز کشیده شد. این حزب خواهان برپایی خلافت اسلامی شد و به تکفیر آن دولت‌های اسلامی‌ فتوا داد که شریعت اسلام را اجرا نمی‌کردند. این موانع افراطی سبب سرکوب حزب شد. این حزب از راه امامان جماعت مساجد، پشتوانۀ مردمی بزرگی برای خود کسب کرد و درصدد تحریک مردم برضد نظام برآمد ولی واکنش نظام، شدید بود. در اواخر ۱۹۴۵، دولت اردن قانونی وضع کرد که خطیبان مساجد را به کسب مجوز از عالی‌ترین مقام قضایی مجبور می‌کرد و همین قانون به خطابه‌های سیاسی در مساجد پایان داد. حزب‌التحریر رقیب اخوان‌المسلمین در اردن و فلسطین بود. یکی از مهم‌ترین موضوع اختلاف این دو حزب، مخالفت شدید حزب‌التحریر با خاندان هاشمی حاکم بر اردن و نرمش اخوان المسلمین در برابر آنان بوده است. حزب‌التحریر خواهان آزادی فلسطین از راه فعالیت‌های سری بود و به‌شدت با غرب سر ستیز داشت. شاخه مصری این حزب را صالح سریه، و تحت عنوان «جماعت فنی ـ نظامی» در ۱۹۷۶، تأسیس کرد. این حزب در تونس و لیبی و ترکیه نیز شعبه دارد.