حزب جمهوری خلق مسلمان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

حزب جمهوری خلق مسلمان‌

حزبی سیاسی در ایران پس از پیروزی انقلاب اسلامی. در اسفند ۱۳۵۷ روحانیون‌ میانه‌روِ پیرو آیت‌الله‌ سیدمحمدکاظم‌ شریعتمداری‌ این حزب را در مقابل حزب جمهوری اسلامی تأسیس کردند. غالب آنان از دست‌اندر‌کاران دارالتبلیغ اسلامی و مجلۀ مکتب اسلام بودند. در مرداد ۱۳۵۸ حزب‌ خلق‌ مسلمان‌ دچار دودستگی‌ شد و چند تن از مؤسسان و فعالان آن از حزب استعفا دادند و به نوعی توقف فعالیت‌های حزب را اعلام کردند ولی برخی دیگر بر ادامه آن پافشاری کردند. این حزب‌ در همه‌پرسی‌ ۱۲ فروردین ۱۳۵۸ به تک‌گزینه‌بودنِ «جمهوری‌ اسلامی‌» اعتراض‌ کرد و از شرکت در انتخابات‌ مجلس خبرگان‌ قانون‌ اساسی‌ در مرداد ۱۳۵۸، با وجود اعلام کاندیداتوری برخی اعضا و همفکران خود، خودداری‌ ورزید. در آذر ۱۳۵۸، در جریان‌ حملۀ‌ هواداران‌ آیت‌الله‌ شریعتمداری‌ و اعضای‌ حزب‌ خلق‌ مسلمان‌ به‌ مراکز دولتی‌ و تصرف‌ رادیو و تلویزیون‌ تبریز، درگیری‌هایی‌ میان‌ آنان‌ و مأموران‌ رخ‌ داد. چند روز پس‌ از این‌ حادثه‌، عده‌ای از طرفداران حزب در این‌ شهر به‌ حمایت‌ از آیت‌الله‌ شریعتمداری‌ دست‌ به‌ تظاهرات‌ زدند و قانون‌ اساسی‌ جدید را محکوم‌ کردند. این‌ تحولات‌ نهایتاً به‌ انحلال‌ و توقف‌ فعالیت‌های‌ کوتاه‌مدت‌ حزب‌ خلق‌ مسلمان انجامید. پایگاه‌ عمدۀ‌ حزب‌ خلق‌ مسلمان آذربایجان‌ و ارگان‌ آن‌ روزنامۀ‌ خلق‌ مسلمان‌ بود. این حزب در پایان ۱۳۵۸ منحل و رهبران آن متواری یا دستگیر شدند.