وین، حلقه

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از حلقه وین)

ویِن، حَلقه (Vienna Circle)

گروه فیلسوفان و دانشمندانی که در دو دهۀ ۱۹۲۰ و ۱۹۳۰ برای مباحثه در وین[۱]، پایتخت اتریش، به‌طور پیوسته گرد می‌آمدند و مفهوم بحث‌انگیز فلسفۀ علمی را مطرح می‌کردند. این محفل را هانس هانِ[۲] ریاضی‌دان به‌راه انداخت و رهبری‌اش را موریتس اشلیکِ[۳] فیلسوف برعهده داشت؛ برخی از اعضای دیگر گروه عبارت بودند از: رودولف کارناپ[۴]، هربرت فایگل[۵]، فیلیپ فرانک[۶]، ویکتور کرافت[۷]، اوتو نویرات[۸]، و فریدریش وایزمن[۹]، کورت گودل[۱۰]، کارل مِنگر[۱۱]، ادگار تسیلزل[۱۲] نیز از وابستگان حلقۀ وین بودند. فعالیت‌های این حلقه تا سال ۱۹۲۹، به گردهمایی‌های خصوصی محدود می‌شد. در این نتایج، اعضا به انتشار چندین مجموعه تک‌نگاشت پرداختند و با «انجمن فلسفۀ تجربی برلین» (که هانس رایشنباخ[۱۳] و ک. گ. هِمپل[۱۴] را شامل می‌شد) در ترتیب‌دادن همایش‌های بین‌المللی و اداره و چاپ مجلۀ اِرکِنتنیس[۱۵] (دانش) همکاری کردند. عوامل و شخصیت‌های مؤثر در حلقۀ وین عبارت بودند از: ارنست ماخ[۱۶]، هانری پوانکاره[۱۷]، پیِر دوئم[۱۸]، و آلبرت اینشتین در زمینۀ علوم تجربی، و گوتلوپ فرگه[۱۹]، داوید‌ هیلبرت[۲۰]، برتراند راسل[۲۱]، و نظریه‌های آغازین لودویگ ویتگنشتاین[۲۲] در زمینۀ علوم نظری[۲۳]؛ این محفل با انواع نوکانت‌گرایی[۲۴] و انواع ایدئالیسم[۲۵] آلمانی و کاتولیکی مخالف بود. چشم‌گیرتر از همه آن‌که، این حلقه نیاز به مابعدالطبیعه (متافیزیک)[۲۶] و شناخت‌شناسی (اپیستمولوژی)[۲۷] را انکار می‌کرد.

 


  1. Vienna
  2. Hans Hahn
  3. Moritz Schlick
  4. Rudolf Carnap
  5. Herbert Feigl
  6. Phillipp Frank
  7. Viktor Kraft
  8. Otto Neurath
  9. Friedrich Weismann
  10. Kurt Gödel
  11. Karl Menger
  12. Edgar Zilsel
  13. Han Reichenbach
  14. Hempel
  15. Erkenntnis
  16. Ernst Mach
  17. Henri Poincaré
  18. Pierre Duhem
  19. Gottlob Frege
  20. David Hilbert
  21. Bertrand Russell
  22. Ludwig Wittgenstein
  23. formal sciences
  24. neo-Jabtuabusn
  25. idealism
  26. metaphysics
  27. epistemology