حمزه نامه

حمزه‌نامه
(یا: امیرحمزه؛ رموز حمزه) داستانی پهلوانی و عامیانه به پارسی. به‌ظاهر، داستان زندگی حمزۀ عبدالمطلب، عموی پیامبر اسلام (ص)، است. در این داستان، حمزه، عاشق دختر انوشیروان است و سرانجام با او ازدواج می‌کند و به سرزمین‌های دور می‌رود و به جنگ با دیوان و جنیان می‌پردازد. کتاب با وجود ضعف مطالب تاریخی، وصف فرهنگ و آداب و رسوم شبه‌قاره است. گویند این قصه را جلال‌الدین اکبر گورکانی فراهم آورده است. نظر دیگر این است که حمزه‌نامه شرح‌حال حمزة بن عبدالله شاری، معروف به حمزة بن آذرک سیستانی، است. راوی و کاتب حمزه‌نامه معلوم نیست. این کتاب از پارسی به اردو و از اردو به زبان‌های تامیلی، بنگالی، انگلیسی، ترکی، عربی، اندونزیایی، گرجی، و صربی ترجمه شده است. هیچ‌یک از این نسخه‌ها همانند دیگری نیست و کم‌وبیش حوادث و داستان‌ها در آن‌ها متفاوت از هم است. متن انتقادی حمزه‌نامه به کوشش جعفر شعار به‌چاپ رسیده است (تهران، ۱۳۴۷ش).