ساوه ای

From ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
Jump to navigation Jump to search

ساوه‌ای

از گویش‌های مرکزی ایران که مردم شهرستان ساوه به آن سخن می‌گویند. صامت‌های ساوه‌‌ای همانند صامت‌های فارس است. مصوت‌های آن عبارت‌اند از: a e i o u و مصوت مرکب /ey/؛ /ew/ تبدلات آوایی در ساوه‌ای به قرار زیر است: رشتۀ ab به ew «خانه»، garon «گردن»، /a/ در واژه‌های بسیط که دو صامت پایانی دارند، در شکل مرکب آن واژه‌ها به صورت /e/ در می‌آ‎ید: kefgir «کفگیر»، dast «دَست». نشانۀ مصدری -en است: bamorden «مُردن» در boxorden «مُردن» hanjider‌ «خُرد کردن». پیشوندهای فعلی عبارت‌اند از: (ba-، be، bi-)، در boxorden «خوردن»، bisuxten «سوختن». استفاده از -inne پسوند اتصّاف (مثل -u تهرانی) در qahrinne «قهرو»، bewlinne «شاشو». پسوند -ak، در ساوه‌‌ای به -ey تبدیل می‌شود مانند؛ mardey «مردک»، dampoxtey «دَمپختک». برخی از واژگان ساو‌ه‌ای: xesil «گندم و جو نارس/قصیل»، surku [قس، لُری sirko] «هاون سنگی»، las «شل، فلج شده»، astel «استخر»، azgure «دهان دره»، tande «هسته» و tamarzo (آرزوی زیاد).