سلیمان شاه ایوایی

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی

سلیمان‌شاه ایوایی ( ـ‌۶۵۶‌ق)
سلیمان‌شاه بن پرچم (برجم یا بَجْکَم) ملقب‌ به‌ شهاب‌الدین‌، از مردان‌ متنفذ اواخر خلافت‌ مستعصم عباسی‌. رئیس‌ یکی‌ از قبایل‌ معتبر ترکمان،‌ موسوم‌ به‌ ایوه‌ (ایوا)، بود که‌ در حدود کردستان‌ و لرستان‌ اقامت‌ داشتند. همچنین‌ حکومت‌ کردستان‌ را داشت و مرکز فرمانروایی‌اش‌ قلعۀ‌ بهار کردستان بود. در ‌۶۱۰ق ناصر، خلیفۀ‌ عباسی‌، او را از ریاست‌ قبیلۀ‌ ترکمان‌ ایوایی‌ عزل‌ کرد و برادر کوچک‌ترش‌ را به‌ این‌ سمت‌ برگزید. در ‌۶۲۶‌ـ‌۶۲۷‌‌ق مستنصر، خلیفۀ‌ عباسی،‌ به‌ سلطان‌ جلال‌الدین‌ منکبرنی،‌ که‌ اخلاط‌ را در محاصره‌ داشت‌، گوشزد کرد که‌ سلیمان‌‌شاه‌ را از پیروان‌ خلیفه‌ بداند و با وی‌ کاری‌ نداشته‌ باشد و سلیمان‌شاه‌ نیز تمایلش‌ را به‌ تبعیت‌ از سلطان‌ جلال‌الدین‌ اعلام‌ کرد. او با شروع‌ خلافت‌ مستعصم‌ در ۶۴۰‌ق، امیر متنفذ و باقدرت‌ و یکی‌ از سه‌ تن‌ رجال‌ اصلی‌ دربار وی‌ شد. در ‌۶۴۳ق با حسام‌الدین‌ خلیل‌ بن‌ بدر، از هواداران‌ مغول‌، جنگید و او را به‌قتل‌ رساند. مغولان‌ نیز، به‌ خونخواهی‌ حسام‌الدین‌، به‌ خانقین‌ آمدند و گروهی‌ از سواران‌ سلیمان‌شاه‌ را کشتند. هولاکوخان‌، به‌هنگام‌ محاصرۀ‌ بغداد، خلیفه‌ را واداشت‌ تا سلیمان‌شاه‌ را به‌ نمایندگی‌ نزد وی‌ فرستد. وی‌ در اول‌ صفر ۶۵۶‌ق نزد هولاکو رفت‌ و روز بعد او را‌ همراه‌ حدود ۷۰۰ تن‌ از یارانش‌ به فرمان هولاکو گردن‌ زدند. سلیمان‌شاه‌ مردی‌ فاضل‌ و ادب‌شناس‌ بود و از علم‌ نجوم‌ هم‌ بهره داشت‌. اثیرالدین‌ اومانی‌ِ شاعر از ستایشگران‌ خاص‌ وی‌ بود.